Palmolie maakt Azië niet groener, zegt VN-rapport

De UNDP, het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties, waarschuwt de Aziatische landen in zijn jaarlijkse rapport dat ze niet het voorbeeld van Indonesië en Maleisië moeten volgen om grootschalig palmolie te verbouwen om te voldoen aan de vraag naar biobrandstoffen.
“Sinds 1999 is de Europese vraag naar Oost-Aziatische palmolie meer dan verdubbeld, tot 4,5 miljoen ton”, zegt het rapport dat dit jaar over klimaatverandering gaat, maar “de expansie van de palmolieteelt in Oost-Azië is gekoppeld aan wijdverbreide ontbossing en de schending van de rechten van inheemse volken.”
Wereldwijd werd er in 2005 12 miljoen hectare palmolie verbouwd, bijna het dubbele van de oppervlakte in 1997. Maleisië en Indonesië domineren de productie, en vooral in Indonesië moet bos in rap tempo wijken voor palmolieplantages.
De enorme ontbossing in Indonesië zorgt ervoor dat grote hoeveelheden kooldioxide, opgeslagen in bomen, weer vrijkomen. Daarmee heeft Indonesië na de VS en China de grootste uitstoot van kooldioxide. Ondanks het imago van ‘biobrandstoffen’ is het dus erg schadelijk voor het milieu om bossen en bijbehorende veenlanden te vervangen door grootschalige monoculturen van palmolie.
“Veenbossen zijn ‘carbon sinks’, opslagplaatsen voor koolstof”, zegt Shailendra Yashwant, campagnevoerder voor Greenpeace Zuid-Oost-Azië. “Een veenbos van 4 miljoen hectare in Noord-Sumatra slaat 14,6 gigaton kooldioxide op.”
Begin december vindt in Bali een grote VN-conferentie plaats om tot een actieplan tegen klimaatverandering te komen.
Onderzoek van Greenpeace toont aan dat sinds 1990 bijna 28 miljoen hectare woud is gekapt op zowel Sumatra, Sulawesi als Kalimantan. Duizenden hectares veenbos worden op dit moment geschikt gemaakt voor nog meer palmolieplantages, die allemaal door private bedrijven worden gerund.
Volgens een ander rapport over palmolie, ‘Up in Smoke’, vorige week gepubliceerd door Britse milieuorganisaties, heeft de archipel zo’n 6 miljoen hectare aan palmolieland en wil het nog uitbreiden. “Dit jaar heeft de Indonesische regering voor 12,4 miljard dollar (8,4 miljard euro) orders getekend om in 2010 200.000 vaten (olie-equivalent) aan biobrandstof te leveren.”
“De prijs voor palmolie is erg goed”, zegt Patrick Durst van de FAO, de VN Voedsel- en Landbouworganisatie. “Het is niet arbeidsintensief, dus de winst is hoog.” Andere landen zoals Birma, Thailand, Cambodja, Vietnam en de Filippijnen, willen het daarom ook. Bangkok wil zijn 320.000 hectare aan palmolie in de komende twee decennia vervijfvoudigen.
Voor landen die het echt willen, wijst de UNDP op een paar goede voorbeelden, waar op kleinschalige manier milieuvriendelijke en maatschappelijk verantwoordelijk wordt geteeld. “Veel van de productie in West-Afrika valt onder deze categorie.”