Peru staakt uit solidariteit met mijnwerkers

Vrijdag stemden de eigenaren van de mijn in de provincie Huarochirí voor het eerst toe in gesprekken met mijnwerkers en de autoriteiten. “We hopen dat nu eindelijk naar ons geluisterd wordt”, zegt Rafael Cazebas van de Vakbond Casapalca. “We zijn niet tegen mijnbouw, maar we willen alleen maar beter behandeld worden.”
Cazebas en andere leiders van de mijnwerkers voerden vrijdag en zaterdag op het ministerie van Arbeid gesprekken met de eigenaren Alejandro en Carlos Gubbins, in de hoop tot overeenstemming te komen. Volgens Cazebas vormt het weer in dienst nemen van 106 ontslagen mijnwerkers het grootste obstakel in de onderhandelingen. Zij werden bijna twee maanden geleden ontslagen omdat ze een vakbond hadden opgericht.
Meer dan 1.500 werknemers die voor twaalf verschillende contractanten in de Casapalcamijn werken, richtten op 17 mei een vakbond op om hun eisen voor betere arbeidsomstandigheden kracht bij te zetten. De algemeen secretaris van de vakbond werd dezelfde dag nog ontslagen en 105 anderen, waaronder zo’n 20 vakbondsleiders, werden een paar dagen later op straat gezet.
Sindsdien zijn de mijnwerkers in staking. Ze bezetten het terrein dat rond de mijn ligt. Om zonder geld te kunnen overleven, hebben hun vrouwen soepkeukens ingericht langs de centrale snelweg. Deze route, die de hoofdstad verbindt met de Andesregio, werd enkele weken geblokkeerd door de mijnwerkers.
Nadat de minister Arbeid beloofde de druk op het Casapalca mijnbouwbedrijf op te voeren, verwijderden de stakers de blokkade op 27 juni. Op die dag viel tijdens gevechten tussen ordehandhavers en demonstranten een vijfde dode, een politieman. Eerder kwamen twee mijnwerkers om bij confrontaties met de politie en twee mensen met gezondheidsproblemen overleden nadat ze vast kwamen te zitten in de blokkade. Zij konden niet meer op tijd medische zorg krijgen.
 
“We willen niet nog meer geweld, maar onze eisen zijn niet onredelijk”, zegt Luis Castro, een mijnwerker die iets meer dan vijf euro betaald krijgt voor een zware werkdag van twaalf uur. Van de 1.900 mensen die in Casapalca werken, zijn er 1.700 in dienst van externe contractanten. Slechts 200 werknemers, voornamelijk administratief personeel, staan volgens het ministerie van Arbeid op de lijst met werknemers van de Casapalcamijn.
Gemiddeld krijgen werknemers 156 euro per maand betaald. Daar gaan echter eerst nog kosten voor onder meer maaltijden en veiligheid vanaf, zodat er nog ongeveer 80 euro overblijft. De arbeiders eisen een beloning van 11,5 euro per dag, vergelijkbaar met salarissen die in andere Peruaanse mijnen worden betaald. Veel mijnwerkers, die vanuit de hele Andesregio komen en hun gezin meenemen, moeten woonruimte huren omdat de bedrijfshuisvesting al overvol zit.
De advocaat van Casapalca, Dwight Falvy, zegt dat het niet de verantwoordelijkheid van het mijnbouwbedrijf is om de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Dat zou een taak zijn van de contracterende bedrijven. Kennelijk heeft de mijn voor het uitvoeren van het risicovolle werk weinig liquide bedrijven ingehuurd. Een van de contractanten Povama, heeft volgens de Nationale Toezichthouder op Publieke Inschrijvingen (SUNARP) een werkkapitaal van minder dan 1.500 euro. Bij enkele andere bedrijven is dat niet veel meer.
Volgens minister van Arbeid, Susana Pinilla, onderzoekt de Peruaanse ministerraad momenteel of de rechten van de arbeiders geschonden worden. Ook zou haar ministerie overwegen om de vergunning in te trekken van bedrijven die zich daaraan schuldig maken. In de huidige wetgeving is het alleen mogelijk om een mijn te sluiten in verband met milieuschade. Binnen enkele dagen wordt de uitslag bekend van een onderzoek naar vervuiling van de rivier Rímac, vlakbij de mijn.
Omdat de eigenaren van de mijn herhaaldelijk weigerden om met vertegenwoordigers van de mijnwerkers en de regering in gesprek te gaan, kregen ze al eens een boete van ruim 23.000 euro opgelegd voor “antivakbondspraktijken”.