Plannen voor gaspijpleiding door Afghanistan krijgen vorm

De helft van de 1.800 kilometer lange pijpleiding van Turkmenistan naar Pakistan loopt over Afghaans grondgebied. De controversiële pijpleiding is sinds ongeveer tien jaar onderwerp van discussie tussen westerse politici, investeerders en grote gasbedrijven. Oliedeskundigen verwachten dat investeerders miljoenen dollars zullen binnenhalen. Maar de veiligheidssituatie in Afghanistan vormt een groot risico.

In een vroeg stadium van het project wilden Pakistan, het voormalige Taliban-regime in Afghanistan en de Turkmeense president Safar Murad Niazov het project toekennen aan het Argentijnse bedrijf Bridas. Saudi-Arabië en de gematigde tak van de Taliban hadden een voorkeur voor het Amerikaanse Unocal.

Bridas verloor uiteindelijk de strijd met Unocal. Maar het Amerikaanse bedrijf trok zich in 1998 om zakelijke redenen terug uit het project en uit het Central Asia Gas-consortium dat de pijpleiding zou bouwen. Ook Bridas gooide de handdoek in de ring – volgens analisten omdat Afghanistan het bedrijf te onveilig leek.

Volgens insiders zijn er sterke aanwijzingen dat leden van de Afghaanse regering Unocal graag opnieuw een rol zouden zien spelen in het project. Het bedrijf houdt vol dat het geen plannen in die richting heeft. Ook over een mogelijke deelname van India wordt nog gesproken. Als de betrekkingen tussen India en Pakistan verbeteren, zou India een voor de hand liggende afnemer worden van het gas dat via Afghanistan wordt aangevoerd.

Afghanistan kan in elk geval veel geld verdienen met de onderneming. Unocal en Bridas waren voor hun terugtrekking uit het project bereid Afghanistan per jaar 300 miljoen dollar (230 miljoen euro) te betalen voor het doorvoerrecht. Met de aanleg van de pijpleiding en een spoorweg ernaast, is 2 miljard dollar (ruim 1,5 miljard euro) gemoeid. Het project zal duizenden Afghanen werk opleveren. Ook is het de bedoeling dat de regio rond de pijpleiding gratis van gas voorzien wordt en dat er elektriciteitsleidingen en wegen worden aangelegd.

Turkmenistan staat te popelen om zijn enorme gasvoorraden te gelde te maken op de Aziatische markt. De pijpleiding die in Dawlatabad zal beginnen, moet naar de haven Gawadar in Pakistan lopen. Via de Indische Oceaan kan het gas per schip verder vervoerd worden naar Bangkok. (JS/PD)