Politiek isolement Hamas kalft af (analyse)
De rivaliserende Palestijnse bewegingen Hamas en Fatah slagen er maar niet in hun meningsverschillen te overbruggen, maar het islamistische Hamas lijkt daar geen prijs voor te betalen. De omstreden beweging, die tot voor kort door een groot deel van de internationale gemeenschap werd gemeden, is blijkbaar voor steeds meer landen een aanvaardbare gesprekspartner.
Jerrold Kessel en Pierre Klochendler . 30 april 2009
Nadat het Israëlische leger in januari een einde had gemaakt aan zijn offensief in de Gazastrook, heeft het door Hamas bestuurde gebied al opmerkelijk veel internationale delegaties op bezoek gekregen. Ook vertegenwoordigers van verscheidene Europese landen maakten hun opwachting.
Volksvertegenwoordigers van het Europese en het Britse parlement bezochten Hamasleider Khaled Meshal, die in ballingschap in Damascus leeft. Vorige week sprak Meshal zelfs het Britse parlement toe via een teleconferentie.
De meeste Europese landen en zeker de VS onderschreven tot niet zo lang geleden de Israëlische opvatting dat Hamas een terroristische organisatie is, en weigerden daarom directe contacten. De idee was Hamas, dat in 2006 de Palestijnse verkiezingen won en sinds 2007 de lakens uitdeelt in de Gazastrook, te marginaliseren en de meer gematigde Palestijnse Autoriteit onder leiding van Fatah-president Mahmoud Abbas te versterken.
De nieuwe Israëlische regering van premier Benjamin Netanyahu had gehoopt dat de internationale gemeenschap die lijn zou aanhouden zolang Hamas het geweld niet zou afzweren, Israël zou erkennen en zou instemmen met de bestaande overeenkomsten tussen Israël en de Palestijnen.
Maar buiten Israël zijn steeds meer politici ervan overtuigd dat de isolatiestrategie niet werkt. De internationale gezant voor het Midden-Oosten, Tony Blair, legt er de nadruk op dat Hamas een rol moet gaan spelen in het vredesproces. De Amerikaanse regering laat momenteel onderzoeken hoe de Amerikaanse wetgeving kan worden aangepast om de regering toe te laten hulp te leveren aan een toekomstige Palestijnse regering waarvan ook Hamas deel uitmaakt. En Hamasmedewerkers in Gaza zijn ervan overtuigd dat recente golf van bezoeken ook te danken is aan de stilzwijgende instemming van de VS.
Een Palestijnse eenheidsregering lijkt er nog niet meteen in te zitten. De belangrijkste struikelblok is de weigering van Hamas om Israël te erkennen en om de bestaande verdragen tussen Israël en de Palestijnen te aanvaarden. Mahmoud Al-Zahar, een van de topmensen van de beweging, herhaalde vorige week vrijdag in een moskee in Gaza nog eens dat zijn organisatie Israël “nooit of te nimmer” zal erkennen.
Maar er zijn ook tekenen van pragmatisme. De voorbije weken zijn de raketbeschietingen van Israëlische dorpen vanuit de Gazastrook bijna helemaal stilgevallen. Ismail Al-Ashkar, een kaderlid van Hamas, liet weten dat het afvuren van raketten “ingaat tegen de Palestijnse belangen”. Die gematigde opstelling wordt allicht minder ingegeven door schrik voor Israëlische vergelding dan door de groeiende internationale steun voor de beweging.
Volksvertegenwoordigers van het Europese en het Britse parlement bezochten Hamasleider Khaled Meshal, die in ballingschap in Damascus leeft. Vorige week sprak Meshal zelfs het Britse parlement toe via een teleconferentie.
Isolatiestrategie
De meeste Europese landen en zeker de VS onderschreven tot niet zo lang geleden de Israëlische opvatting dat Hamas een terroristische organisatie is, en weigerden daarom directe contacten. De idee was Hamas, dat in 2006 de Palestijnse verkiezingen won en sinds 2007 de lakens uitdeelt in de Gazastrook, te marginaliseren en de meer gematigde Palestijnse Autoriteit onder leiding van Fatah-president Mahmoud Abbas te versterken.
De nieuwe Israëlische regering van premier Benjamin Netanyahu had gehoopt dat de internationale gemeenschap die lijn zou aanhouden zolang Hamas het geweld niet zou afzweren, Israël zou erkennen en zou instemmen met de bestaande overeenkomsten tussen Israël en de Palestijnen.
Zonder Hamas lukt het niet
Maar buiten Israël zijn steeds meer politici ervan overtuigd dat de isolatiestrategie niet werkt. De internationale gezant voor het Midden-Oosten, Tony Blair, legt er de nadruk op dat Hamas een rol moet gaan spelen in het vredesproces. De Amerikaanse regering laat momenteel onderzoeken hoe de Amerikaanse wetgeving kan worden aangepast om de regering toe te laten hulp te leveren aan een toekomstige Palestijnse regering waarvan ook Hamas deel uitmaakt. En Hamasmedewerkers in Gaza zijn ervan overtuigd dat recente golf van bezoeken ook te danken is aan de stilzwijgende instemming van de VS.
Een Palestijnse eenheidsregering lijkt er nog niet meteen in te zitten. De belangrijkste struikelblok is de weigering van Hamas om Israël te erkennen en om de bestaande verdragen tussen Israël en de Palestijnen te aanvaarden. Mahmoud Al-Zahar, een van de topmensen van de beweging, herhaalde vorige week vrijdag in een moskee in Gaza nog eens dat zijn organisatie Israël “nooit of te nimmer” zal erkennen.
Groeiend pragmatisme
Maar er zijn ook tekenen van pragmatisme. De voorbije weken zijn de raketbeschietingen van Israëlische dorpen vanuit de Gazastrook bijna helemaal stilgevallen. Ismail Al-Ashkar, een kaderlid van Hamas, liet weten dat het afvuren van raketten “ingaat tegen de Palestijnse belangen”. Die gematigde opstelling wordt allicht minder ingegeven door schrik voor Israëlische vergelding dan door de groeiende internationale steun voor de beweging.
Maak MO* mee mogelijk.
Word proMO* net als 2793 andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.
Meer verhalen
-
Analyse
-
Column
-
Analyse
-
Wereldblog
-
Analyse
-
Opinie