Presbyteriaanse Kerk stopt investeringen die bezetting Palestina dienen

De PCUSA zal haar criteria in november bekendmaken. Clifton Kirkpatrick, de hoogste gezagsdrager van de Presbyteriaanse Kerk in de VS, verklaarde dinsdag dat er al gesprekken gevoerd zijn met de Amerikaanse bulldozerfabrikant Caterpillar. Het Israëlische leger zet de machines van die onderneming geregeld in voor het vernielen van Palestijnse huizen, een collectieve straf voor aanslagen. Amerikaanse vredesactivisten hebben onlangs ook een campagne gevoerd tegen Caterpillar. Daaraan namen ook Joodse groepen deel. Die actie hield verband met de dood van de Amerikaanse Rachel Corrie in 2003. Ze werd verpletterd door een bulldozer van Caterpillar bij protesten tegen de afbraak van Palestijnse huizen. Maar Caterpillar is nog altijd actief in Israël.

Predikant William Somplatsky-Jarman wil nog geen namen van bedrijven noemen die op de zwarte lijst dreigen te belanden. Hij staat aan het hoofd van het Mission responsibility through investment-comité, het orgaan dat de geloofsgemeenschap moet helpen ethisch correcte investeringsbeslissingen te nemen. De PCUSA, die 2,5 miljoen gelovigen telt, heeft een aandelenportefeuille van acht miljard dollar. Daarin zitten heel wat participaties in bedrijven die in Israël actief zijn. De nieuwe criteria moeten helpen bedrijven te identificeren die duidelijk betrokken zijn bij activiteiten die het vredesproces ondermijnen of onschuldige burgers in Israël of Palestina schade berokkenen.

Sommige andere kerken lijken het voorbeeld van de PCUSA te willen volgen. We zijn al door een aantal geloofsgemeenschappen gecontacteerd, zegt Somplatsky-Jarman, maar ze staan nog aan het begin van hun beslissingsproces. Verantwoordelijken van het Anglicaanse Peace and Justice Network verklaarden in september hun kerk te willen aanbevelen in de voetsporen van de PCUSA te treden. Wereldwijd zijn er ongeveer 77 miljoen Anglicanen. De komende 12 maanden onderzoekt het Comité voor Sociaal Verantwoordelijke Investeringen van de Anglicaanse Kerk welke acties ondernomen kunnen tegen de bezetting van Palestina en bouw van de scheidingsmuur. Als de Anglicaanse kerk de PCUSA volgt, kan de actie sommige bedrijven echt pijn beginnen te doen. Amerikaanse kerken voerden in de jaren 70 en 80 een investeringsboycot tegen Zuid-Afrika. Een deel van de Amerikaanse bedrijven trok zich terug uit dat land, en dat hielp waarschijnlijk mee een einde te maken aan het apartheidsregime.

Vanuit Israël komen venijnige reacties op de koers die de PCUSA is ingeslagen. Volgens de Jerusalem Post zijn de plannen misplaatst; de krant voorspelt bovendien dat een investeringsboycot geen effect zal hebben. In de VS komen joodse groepen als de Anti-Defamation League en het American Jewish Committee in actie. Dinsdag was er al een ontmoeting tussen vertegenwoordigers van de joodse gemeenschap en een delegatie van de PCUSA. Joodse groepen zeggen ook dat ze preventieve contacten hebben gelegd met andere kerken, met name met de Anglicaanse kerk.

De voorzitter van de Algemene Vergadering van de Presbyteriaanse Kerk in de VS heeft eerder deze maand ook een brief gekregen van 14 Amerikaanse volksvertegenwoordigers die de Israëlische regering van Ariel Sharon steunen. Daarin wordt de geplande terugtrekking van investeringen onverantwoordelijk en contraproductief genoemd; de actie zou de vooruitzichten op vrede ondermijnen door in de kaart te spelen van mensen die de legitimiteit van de Israëlische staat aanvechten. (PD/ADR)