President Fox en PRI-vakbondscentrale sluiten verstandshuwelijk

De CTM telt zo’n vijf miljoen leden en was een van de pijlers van zeventig jaar PRI-bewind. Toen die machtspartij het in 2000 moest afleggen tegen Vincente Fox van de Partido Acción Nacional, kwam het geregeld tot scherpe confrontaties tussen Fox en de CTM. Fox beloofde de arbeidswetgeving te versoepelen en de privileges van de corrupte vakbonden te kortwieken, de vakbond dreigde met een nationale staking.

De soep wordt uiteindelijk niet zo heet gegeten. In ruil voor sociale vrede lijkt de president bereid tot zijn radicale plannen aanzienlijk af te zwakken. Op de verjaardagsceremonie prees Fox het werk van de vakbondsleiders, die op hun beurt lovend spraken over de president. De regering legt de vakbonden geen allianties op met politieke partijen, zei Fox. De partij en de vakbonden hebben voor een verstandshuwelijk gekozen, aldus arbeidsspecialist Alvaro Ríos van de universiteit van La Salle.

Enkele kleinere confrontaties zijn er niettemin geweest. Vorig jaar beschuldigde het ministerie van Financiën de vakbond van het staatspetroleumbedrijf Pemex ervan overheidsgeld te hebben doorgesluisd naar de PRI. De CTM wees de beschuldigingen verontwaardigd van de hand en dreigde ermee de nationale olie-industrie lam te leggen. Bij de basis bleek de bereidheid tot staken echter gering, en het onderzoek bij Pemex loopt voort.

In de kranten verschijnen geregeld berichten over corrupte vakbondsleiders die er een luxueuze levensstijl op nahouden. Ten tijde van de PRI waren de vakbondsleiders ook parlementsleden en bestond hun taak er vooral in dissidente stemmen het zwijgen op te leggen en de sociale vrede te handhaven. De CTM heeft in zijn geschiedenis nooit een algemene staking heeft uitgeroepen, wat erg uitzonderlijk is voor een Latijns-Amerikaanse vakbond.

Toen de PRI de macht verloor, was het uit met de eensgezindheid binnen de CTM. Volgens het ministerie van arbeid verloor de vakbond een miljoen leden, wat door secretaris-generaal Leonardo Rodríguez in alle toonaarden wordt ontkend. De CTM heeft nog altijd heel wat invloed maar moest in de voorbije jaren toezien hoe de onafhankelijke vakbond Unión Nacional de Trabajadores (UNT) uitgroeide tot een gesprekspartner voor de regering. De UNT is verbonden met de linkse oppositiepartij Partido de la Revolución Democrática en telt 1,5 miljoen leden.

De regeringsvoorstellen om de vakbonden democratischer en flexibeler te maken vallen intussen eerder lauw uit, aldus waarnemers. Het wetsvoorstel is momenteel gestrand in het parlement omdat het geen meerderheid van volksvertegenwoordigers kan bekoren. Ook de onafhankelijke UNT vindt dat de hervormingen niet ver genoeg gaan.