"President Guatemala moet eerst belastingen hervormen"

Een belastinghervorming is van fundamenteel belang voor het land, zegt Adrián Zapata, directeur van het Instituut voor Onderzoek en Analyse van de Nationale Problemen van de Universiteit San Carlos. De Guatemalteekse overheid heeft meer middelen nodig om aan de noden van de bevolking tegemoet te kunnen komen en de armoede te bestrijden, zegt hij.

Ondervoeding bij kinderen

Guatemala is een van de armste landen van Latijns-Amerika. Het meest dramatische gevolg is dat ondervoeding de helft van de kinderen tot vijf jaar treft, een van slechtste scores ter wereld, zegt het VN-kinderfonds Unicef.

Ook econoom Ricardo Barrientos van het Centraal-Amerikaanse Instituut voor Fiscale Studies (Icefi) wijst op de dringende noodzaak van meer inkomsten. De investeringen zijn dit jaar dramatisch gedaald, zegt hij.

Het Icefi berekende dat de overheid volgend jaar nog eens 1,25 miljard euro extra nodig heeft, bovenop de gebudgetteerde 5,6 miljard, als Pérez Molina het budget voor landbouw wil verdubbelen, zoals hij heeft beloofd, en meer inspanningen wil doen voor onder meer veiligheid, werkgelegenheid, onderwijs en gezondheidszorg.
De huidige, sociaaldemocratische president Álvaro Colom heeft meermaals geprobeerd een belastinghervorming door te voeren maar telkens mislukte dat – door de sterke tegenkanting van de privésector, zegt Barrientos.

Harde hand

Een van de zwaarste problemen die Pérez Molina moet aanpakken, is de misdaad. Guatemala heeft de reputatie een van de onveiligste landen ter wereld te zijn. Pérez Molina, een voormalig legercommandant, heeft zich tijdens zijn verkiezingscampagne sterk geprofileerd op dit thema. Hij belooft met harde hand te zullen optreden tegen de misdaad.
Volgens de VN blijft 98 procent van de misdaden in Guatemala onbestraft.

Inheemse bevolking

Volgens Zapata is de omvang van de Guatemalteekse problemen zo groot, dat nationale akkoorden nodig zullen zijn, waarbij de oppositie en de verschillende maatschappelijke sectoren ook een deel van de verantwoordelijkheid dragen.
Hortencia Simón, activiste bij de Politieke Vereniging voor Mayavrouwen Moloj, wijst er bovendien op dat de vrouwen en inheemse inwoners er op achteruit zijn gegaan tijdens het bestuur van Colom. “Ze kregen veel aandacht met woorden maar niet in de praktijk.”

Zo loopt de ondervoeding bij inheemse kinderen op tot 59 procent, bijna het dubbele van wat bij niet-inheemse kinderen wordt geregistreerd.

Volgens officiële cijfers vertegenwoordigen de Maya-, Garifuna- en Xinca-volken bijna 40 procent van de Guatemalteekse bevolking, zelf zeggen ze meer dan 60 procent te vormen van de 14 miljoen inwoners.
Otto Pérez Molina won in september de presidentsverkiezingen voor de rechtse Patriottische Partij. Midden januari treedt hij aan.