Private investeerders trekken zich verder terug uit nieuwe groeilanden

De 29 ‘emerging markets’ zijn ontwikkelings- en transitielanden die de
afgelopen jaren relatief hoge groeicijfers deden optekenen. Maar nu staat
er een domper op die expansie. Volgens het IIF blijven directe buitenlandse
investeringen de belangrijkste bron voor privé-kapitaal voor de
groeilanden, al zakt het totaal voor dit jaar waarschijnlijk met 20 miljard
dollar ten opzichte van het cijfer voor 2001, 113 miljard dollar. “Die 20
miljard zijn eerst naar de aandelenmarkten in de VS en Europa gevloeid, en
nu naar de obligatiemarkten daar. Het geld is weggetrokken uit de
groeilanden omdat de risico’s daar groter waren dan de return,” zegt
Charles Dallara, de directeur van het IIF.

Volgens de instelling maakt de netto instroom van privé-kapitaal dit jaar
nog maar twee procent uit van het bruto binnenlands product (bbp) van de
nieuwe groeilanden, vergeleken met vier procent in 1992.

Volgens Dallara ziet het plaatje er iets beter uit voor volgend jaar, als
het verwachte herstel van de wereldeconomie er komt. De groeilanden zouden
dan 151 miljard dollar privé-geld kunnen verwachten. Die verbetering zal
vooral te wijten zijn aan investeerders die er eindelijk mee stoppen geld
weg te trekken uit Latijns-Amerika, eerder dan aan een fundamenteel herstel
van de economieën van de groeilanden. Ook het geleidelijke herstel in de
industrielanden tijdens de rest van dit jaar en mogelijk ook in 2003 zou
een duit in het zakje doen.

De voorspellingen van het IIF laten belangrijke regionale verschillen zien.
De netto privé-kapitaalstroom naar Latijns-Amerika valt terug van 45,6
miljard dollar vorig jaar naar 29,1 miljard dit jaar. Groeilanden in Afrika
en het Midden-Oosten als Egypte, Marokko en Zuid-Afrika moeten ook
inleveren: ze halen nog 9,2 miljard dollar binnen, een verlies van 1,4
miljard. Maar de Oost-Europese transitielanden waaronder Polen, Hongarije,
Bulgarije en Roemenië winnen fors bij: van 16,4 miljard dollar vorig jaar
tot 23,9 miljard dit jaar. Ook de groeimarkten in Azië en de Stille Oceaan
doen het goed: het IIF verwacht voor dit jaar een netto resultaat van 60,7
miljard dollar; 7,3 miljard meer dan in 2001.

Het IIF is niet doof voor critici die stellen dat de internationale
“financiële architectuur” moet veranderen om te vermijden dat
paniekreacties van banken en investeerders landen als Argentinië en Turkije
in een mum van tijd op de knieën kunnen dwingen en een kettingreactie in
gang kunnen zetten die in hele continenten problemen kunnen veroorzaken.
Volgens Dallara overweegt het IIF de oprichting van een werkgroep van
experts die maatregelen zou kunnen bestuderen om de werking van de
financiële markten te verbeteren en ‘besmettingsverschijnselen’ in te
perken. Het IIF stelt echter dat het geen zin heeft af te stappen van het
vrijemarktmodel het moet eerder nog consequenter worden toegepast.

Begin deze week uitte ook de VN-Conferentie over Handel en Ontwikkeling
(Unctad) al zijn bezorgdheid over de terugvallende investeringen in de
groeilanden. Volgens de Unctad behoren de directe buitenlandse
investeringen in ontwikkelingslanden tot de belangrijkste slachtoffers van
de internationale groeivertraging.