Protest in Maleisië houdt kernafval af

Op 8 mei demonstreerden een twintigtal burgers in het industriële gebied van de oostkust van Maleisië. De regering werd onder druk gezet om een lading van ruwe materialen voor de bouw van het Australische mijnbouwbedrijf Lynas af te wijzen.

De fabriek moet ertsen afkomstig uit Australië verwerken en zeldzame aardmetalen isoleren. Deze aardmetalen worden onder meer gebruikt in LED’s, gsm’s en moderne beeldschermen. Bij het zuiveringsproces ontstaan afvalproducten zoals thorium, dat na verloop van tijd radioactieve stoffen produceert.

Dertig jaar geleden werden bij het Maleisisch dorp Bukit Merah in een fabriek zeldzame aardmetalen geïsoleerd. Nadat opvallend veel misvormde baby’s en gevallen van leukemie waren vastgesteld, moest de fabriek sluiten. Volgens Lynas zal het afval dat de fabriek produceert minder thorium bevatten en nooit veel straling produceren.

Verkiezingskoorts

Sinds de beschuldiging dat Lynas de lokale watersystemen zou vergiftigen, kreeg de opstand meer weerklank. In februari protesteerden 8000 burgers en ondertussen is de bouw van de fabriek met acht maanden vertraagd. Bovendien werd in maart een Parlementaire Commissie opgericht die de veiligheid van de fabriek moet onderzoeken.

Nu de wedloop naar de volgende verkiezingen is ingezet, kan de overheid dit probleem niet langer negeren. Pahang, de staat waar de fabriek gebouwd wordt, is immers een belangrijk bolwerk voor de huidige regering.

Volgens de oppositie toont het thema het gebrek aan bezorgdheid voor de burgers bij de huidige regerende Barisan Nasional Coalitie. Zij beloven een totale stopzetting van het Lynas-project van zodra zij als beleidsvoerders verkozen zijn.

‘De timing zou het hen gemakkelijk kunnen maken’, zegt Fuziah Salleh, lid van de oppositie en actievoerder tegen de bouw van de fabriek. ‘De vertraging kan een tactiek zijn om uiteindelijk een goedkeuring te verkrijgen’.

In strijd met China

De Australische fabriek van 800 miljoen dollar moet de concurrent worden van China, dat 95 procent van de reserves van zeldzame aardmetalen bezit. Nu de discussie over de bouw van de fabriek hoog oploopt, vrezen beleggers dat Lynas de strijd zal verliezen. Sinds vorig jaar daalde de waarde van het aandeel hierdoor met de helft.

‘Onze klanten wachten’, zei Mashal Ahmad, de directeur van de fabriek van Lynas, tijdens een persconferentie in april. ‘Er is te veel foute informatie verspreid over het bedrijf. We hebben niets te verbergen’.

De opstand doet vragen rijzen over de globale uitbreiding van deze industrie, die ook al in China voor milieuproblemen zorgde. In 2009 werd dit land reeds quota opgelegd om vervuiling, die veroorzaakt wordt door illegale mijnbouw en verwerking, tegen te gaan. Dit verhoogt de druk voor het vinden van alternatieve bronnen.