Rechter tikt Amerikaanse regering op de vingers

Op de beklaagdenbank zit het ministerie voor Binnenlandse Veiligheid (Department of Homeland Security ofwel DHS). Het gaat om een programma van de Immigratie- en Douanepolitie (ICE), een DHS-dienst.

Secure Communities (veilige gemeenschappen), zoals het programma heet, laat de staat en lokale politie toe om de vingerafdrukken van een individu die ze willen opsluiten, te controleren in immigratiedatabanken van het DHS. Als dat een resultaat oplevert, wordt de ICE automatisch verwittigd, ook al is de persoon niet veroordeeld voor een misdrijf.

Geheimhouding

Terwijl de regering bijna een jaar lang draalde, barste het programma uit zijn voegen. Maar intussen rezen steeds meer vragen bij de geheimhouding en de tegenstrijdige signalen van de ICE. Kan de lokale politie uit Secure Communities stappen? ICE en functionarissen van DHS schipperden lang tussen “ja” en “neen”, en zorgden zo voor heel wat verwarring bij bepaalde politiedepartementen en zelfs hele staten.

Om een antwoord te krijgen, vroeg het National Day Laborer Organizing Network (NDLON) officieel inzage in dossiers over het deportatieprogramma dat vingerafdrukken gebruikt van lokale politiedatabanken. Nadat de ICE had geweigerd de documenten te geven, trok de koepel van organisaties naar de rechtbank.

Shira A. Scheindlin, de rechter die zich vorige week uitsprak tegen de regering,  heeft 17 januari als nieuwe datum geprikt waarop de ICE de documenten moet voorleggen of zich moet verantwoorden waarom ze niet worden vrijgegeven.

Schokgolf

Advocaten en gemeenschapsleiders over heel de VS noemen dit programma “gevaarlijk”. Het beschadigt de reeds gespannen relatie tussen migrantengemeenschappen en de politie. “Secure Communities maakt ons helemaal niet veiliger. We zien hoe onschuldige mensen bij grote razzia’s worden opgepakt, wat een schokgolf door de gemeenschap jaagt”, verklaart Sarahí Uribe van NDLON.

Steden als San Fransisco en Santa Clara in California en Arlington in Virginia hebben gestemd om uit het programma te stappen. Tal van andere gemeenten beraadslagen zich nog over hun deelname. Eerst liet de ICE weten dat niemand gedwongen werd om mee te doen, twee maanden later ging het al over “een programma waar je niet zomaar in- of uit- kan stappen.”

Terwijl veel politiediensten in het programma zijn gestapt, weigeren heel wat andere hun deelname. Ze vrezen dat Secure Communities de ordehandhaving een raciaal karakter kan geven. Ook vinden ze dat het handhaven van de migratiewetten de taak is van de federale regering: lokale agenten zijn daar niet voor opgeleid. Bovendien is het bestaande politiekorps nodig voor het lokale beleid.

De ICE-programma’s, waartoe ook Secure Communities behoort, zouden bedoeld zijn om gevaarlijke buitenlandse criminelen het land uit te wijzen. Maar in de praktijk ligt dat anders. Kennelijk hadden velen die onder de regering-Obama werden uitgewezen slechts een kleine inbreuk begaan, zoals rijden met een defect achterlicht of zonder rijbewijs.