Regering-Thaksin probeert in gunst van Birma te komen

Een aantal onder hen zou zelfs in het bezit geweest zijn van officiële
documenten van de United Nations High Commissioner on Refugees (UNHCR)
waarin hun vluchtelingenstatus bevestigd wordt. Twee dagen later werden de
Birmese opposanten manu militari gerepatrieerd.

Enkele maanden geleden liepen de spanningen hoog op tussen Bangkok en de
militaire dictatuur in buurland Myanmar (Birma). Toen beschuldigde de junta
het Thaise leger ervan de etnische Shan-rebellen te steunen in het
grensgebied. Birma reageerde prompt met de sluiting van de grens op 22 mei.
De grensovergangen vormen een belangrijk kanaal voor de handel tussen beide
landen.

In september zijn er onderhandelingen voorzien over een mogelijke heropening
van de grens en dat verklaart waarom de regering-Thaksin de eigenzinnige
junta alvast milder tracht te stemmen. De actie van de regering van premier
Thaksin Shinawatra kadert volgens critici in de nieuwe politiek van
verzoening en ‘afkoping’. Volgens de lokale kranten eisen de militairen in
de Birmese hoofdstad Rangoon een duidelijke politiek van Bangkok tegenover
etnische minderheden, en dan vooral tegenover de Shan State Army en de Karen
National Union. Bangkok lijkt die eis nu in te willigen: bij een bezoek aan
Myanmar begin augustus benadrukte de Thaise minister van Buitenlandse Zaken
Surakiart Sathirathai dat hij geen steun verleent aan groepen die vanuit
Thailand de Birmese junta willen bestrijden. Kort voor de arrestaties van
dinsdag sloot de Nationale Veiligheidsraad zich bij dit standpunt aan.

Mensenrechtenactivisten zijn verontwaardigd over de recente arrestaties en
repatriëringen. Deze schending van de mensenrechten vormt voor hen een smet
op het blazoen van Thailand, dat traditioneel bekend staat als een
humanitaire haven voor mensen die geweld en onderdrukking ontvluchten. Dat
economische belangen primeren op mensenrechten vinden zij onaanvaardbaar.
Senator Kraisak Choonhavan, voorzitter van de senaatscommissie voor
buitenlandse betrekkingen, deelt hun verontwaardiging: Thailand neemt deel
en vergemakkelijkt de schending van de mensenrechten.

De duizenden Birmese activisten in Thailand zijn geschrokken, en de kantoren
van verscheidene oppositiegroepen hebben hun deuren tijdelijk gesloten. Aung
San Suu Kyi, die omwille van de belangrijke Birmese aanwezigheid in Thailand
normaal erg diplomatisch blijft, heeft het Thaise gedrag publiekelijk
veroordeelt: volgens haar is zo’n aanpak van pro-democratische dissidenten
en activisten die de wet niet overtreden ongehoord.

Volgens Pornpimol Trichote, een Birmese analist aan het Institute of Asian
Studies zullen de huidige Thaise toegevingen geen structurele invloed hebben
op de Thais-Birmese relaties. Door het gebrek aan democratie in Myanmar en
het belang van de grenshandel zijn de betrekkingen tot een jojobeweging
gedoemd. Het probleem van de etnische rebellen is maar één factor, en er
blijven nog voldoende mogelijke redenen voor de junta om plots de grens te
sluiten. De huidige verzoeningspolitiek is daarom niet enkel humanitair
onaanvaardbaar, maar uit politiek en diplomatiek oogpunt ook nogal
kortzichtig: de regering-Thaksin heeft niet enkel de huidige dictators tegen
zich in het harnas gejaagd (met het grensconflict van mei), maar ook de
toekomstige democratische leiders.