Regering van lopende zaken in Pakistan?

De noodwet is nu al 12 dagen van toepassing in Pakistan. “De noodtoestand is ingesteld om een ervoor te zorgen dat de verkiezing op een vredevolle manier verloopt”, aldus president en generaal Pervez Musharraf. Volgens de oppositie wil Musharraf vooral voorkomen dat het Hooggerechtshof zou zijn herverkiezing tot president nietig zou verklaren. De crisis gaat - aldus oppositieleden - in de eerste plaats over het behoud van Musharraf’s machtspositie. De president doet ook weinig moeite om dat te ontkennen. Het Pakistaans ambtenarencorps zou de president geadviseerd hebben om aan de macht te blijven ‘in het belang van de Pakistaanse stabiliteit’. Musharraf zegt: “Zij allen menen dat het land in chaos vervalt als we het politiek klimaat niet naar onze hand zetten”.

Op zoek naar het evenwicht

Musharraf heeft steeds de rol als ‘stabiele ordehandhaver’ gespeeld en dit als schaamlap voor zijn machtsgreep gebruikt. Hij balanceerde hierbij tussen het smoren van de binnenlandse oppositie en het inlossen van de verwachtingen van het Westen. De Amerikaanse president Bush hoopte de voorbije jaren dat Musharraf een garantie was tegen een mogelijke bestuursovername van radicale Pakistaanse islamieten. Omdat de Pakistaanse president een nuttig instrument was in het kader van de ‘war on terror’, keek de regering Bush regelmatig eens de andere kant uit wanneer Musharraf de persvrijheid, de democratie of de mensenrechten aan zijn laars lapte.
De voorbije twaalf dagen is de evenwichtsoefening tussen binnen- en buitenland grondig verstoord. Onder het mom van de noodtoestand werden 2500 leden van de oppositiepartij, rechters, mensenrechtenactivisten, aangehouden. Gisteren werd Imran Khan, een ondergedoken oppositieleider van de partij Movement for Justice Party gearresteerd tijdens een studentenmanifestatie in Lahore. Vandaag kwamen twee kinderen van 11 en 12 jarige leeftijd om in een confrontatie met de politie. Ook de beelden van de onderdrukte demonstraties en het huisarrest van oppositieleidster Bhutto bereiken overal ter wereld het nieuws en gaven de oppositie, ondanks de binnenlandse censuur, een vastberaden stem in de internationale politiek.

Mag nood wet breken?

De wereldgemeenschap volgt met argwaan de Pakistaanse crisis. Vorige week onderhield president Bush telefonisch contact met zijn Pakistaanse collega. Daags nadien kondigde Musharraf aan dat de parlementsverkiezingen doorgaan op op 15 februari -recent werd dat nog vervroegd naar 9 januari. Hierop volgde een nieuwe vlaag demonstraties, in de eerste plaats tegen de verderzetting van de noodtoestand. De bevolking wil daarenboven zeker zijn dat de belofte voor parlementaire verkiezingen wordt nageleefd en eist meer concrete garanties dat Musharraf afstand doet van zijn gecumuleerde functie als opperbevelhebber van het leger.
Groot-Brittannië mengt zich in het debat . De Britten dreigen ermee Pakistan uit het Commonwealth (een organisdatie van Britse ex-kolonies en de UK zelf) te bannen indien Musharraf de noodtoestand langer doet aanslepen dan 22 november. Ook de Amerikanen lijken hun geduld te verliezen, al is het niet duidelijk of dit verder gaat dan wat er op het podium en in de media gecommuniceerd wordt. Een vertrouweling van de regering Bush vertelt: “Ze (de regering, red.) willen geen militaire coup aanmoedigen, maar men begint nu wel in te zien dat Musharraf een deel van het probleem is geworden.” 
VS staatssecretaris John Negroponte zal vrijdagavond in Islamabad aankomen om te onderhandelen met Musharraf. Een eerste Amerikaanse prioriteit is de opheffing van de noodtoestand. Ten tweede willen de VS dat Musharraf aftreedt als militaire leider. Verwacht wordt dat Musharraf zich aan elke strohalm zal vasthouden. Zo beweert hij dat er momenteel islamistische onlusten losbreken die het best onder zijn bevoegdheid als opperbevelhebber getemperd worden. 

Op zoek naar een voorlopige regering

De president wil vandaag een voorlopige regering samenstellen, om de periode tussen het einde van de parlementaire legislatuur en de nieuwe verkiezingen op 9 januari te overbruggen.
Ook het mandaat van de president verloopt vandaag, maar omdat een noodwet van kracht is, blijft hij voorlopig in functie.
De oppositie wil de krachten bundelen tegen deze tijdelijke regering. Volgens leden van de PPP zou Benazir Bhutto momenteel contact leggen met Nawaz Sharif, de leider van de regering die Musharraf in 1999 aan de kant schoof. “Een onderlinge samenwerking tussen alle politieke partijen is nodig om de grondwet te herstellen, de noodtoestand op te heffen en om vrije en eerlijke verkiezingen te houden”, aldus Bhutto.