Religie zoekt nieuwe rol in globaliserende wereld

Politiek is te belangrijk om enkel aan politici
over te laten en religie is te kostbaar om aan theologen uitgeleverd te
worden. Dat is één van de opmerkelijke conclusies van een discussie tussen
de Dalai Lama en andere religieuze leiders over de rol van religie in een
globaliserende wereld.


Religies moeten een nieuwe plaats zoeken in de dialoog over grote mondiale
thema’s. Dat is de conclusie van een debat in de Tsjechische hoofdstad
Praag dat de Stichting Forum 2000 afgelopen weekend organiseerde. De
Stichting onder leiding van voormalig president Vaclav Havel organiseert al
sinds 1997 debatten over de problemen die gepaard gaan met de
globalisering. Het debat van zondag maakt deel uit van een grote
spirituele coalitie die Havel voor ogen heeft.

Het is belangrijk dat we niet de verschillen tussen de religies
benadrukken, maar onze raakpunten, zo opende Havel de conferentie. Wat
religies verenigt, zijn inzichten voor een betere toekomst van vrede en
samenwerking en doorzicht in de menselijke existentie.
Een politieke definitie, waar de vertegenwoordigers van het boeddhisme, de
islam en diverse christelijke Kerken zich in konden terugvinden. De Dalai
Lama en Kakuhan Enami spraken er in naam van het boeddhisme. Mustafa Ceric,
een vooraanstaand islamitisch denker, vertegenwoordigde de islam. De joodse
en de christelijke tradities waren aanwezig in de vorm van de Britse rabbi
Julia Neuberger, Tomas Halik, een Rooms-katholieke dissident onder het
communisme en nu theologieprofessor in Praag, en Jana Silerova, de eerste
vrouwelijke bisschop van Oost-Europa. Meer dan 250 religieuze groepen namen
deel aan de conferentie die gemodereerd werd door de Jordaanse prins El
Hassan bin Talal.

De religieuze leiders konden echter moeilijk anders dan constateren dat de
verschillen tussen de religies nog steeds aanleiding geven tot gewelddadige
botsingen. Tijdens de afgelopen jaren van interreligieuze dialoog is
gebleken dat onze religies en tradities elkaar opnieuw ontdekken bij elke
ontmoeting, aldus hun gezamenlijke verklaring. Maar de vertrouwdheid
brengt niet steeds respect voort. De conflicten in de Balkan, in India,
Indonesië, Rwanda, Sierra Leone, Nigeria, Congo en elders hebben aangetoond
dat de gepercipieerde (of geconstrueerde) verschillen de aanleiding kunnen
vormen voor weerzinwekkend geweld. De conclusie drong zich dan ook op:
Het is de taak van spirituele leiders om de gemeenschap aan te manen tot
respect voor de waarde van het verschil.

Ondanks die vaststelling antwoordden de meeste leiders negatief op de vraag
of een strikte scheiding tussen religie en staat wenselijk is. Het antwoord
van de Dalai Lama luidde dat religie en politiek niet met elkaar in
tegenspraak zijn. Een seculiere staatsvorm hebben, betekent voor de Dalai
Lama enkel dat alle religies op voet van gelijkheid leven binnen het
staatsbestel en niet dat religie uit de politieke arena moet verdwijnen.
Rabbi Julia Neuberger benadrukte dat de seculiere idee van de mensenrechten
sterk verwant is met een idee die alle religies bindt: de verlichting van
menselijk leed en armoede, wat ook een belangrijke doelstelling is van het
politieke bedrijf. De Tsjechische priester Tomas Halik merkte op dat de
twee politieke systemen die de totale uitbanning van religie uit het
politieke domein voor ogen hadden, het communisme en het nazisme, tot de
grootste excessen hebben geleid.

De meeste panelleden waren het met elkaar eens: politiek mag niet enkel aan
politici worden overgelaten, net als theologie niet enkel het domein mag
zijn van theologen. De verschillende religies moeten, met andere woorden,
wegen op het politieke debat over mondiale problemen. Het was dan ook
bijzonder jammer dat er geen concrete voorbeelden werd aangehaald.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.