Revolutie in de Arabische wereld: een weg naar democratie?

Heeft de revolutie in Arabische landen een weg naar democratie makkelijker gemaakt? Rond deze vraag organiseerde de Leuvense universitaire Kring van Internationale Betrekkingen een panelgesprek op woensdag 9 maart. Zowel een mogelijke no-fly zone in Libië als de verwachtingen voor Egypte en Tunesië werden besproken.

De vier sprekers sprekers waren Rym Ayadi, een onderzoeker bij het Center for Europian Policy Studies (CEPS), John Nawas, professor in Studies van het Nabije Oosten (KUL), Koen Vidal, redacteur bij De Morgen en Jan Wouters, professor Internationaal Recht en Internationale Organisaties (KUL).

Is er genoeg gedaan voor Libië of is een interventie met een no-fly zone nodig?

Jan Wouters: ‘Er zijn veel sancties genomen, maar het zijn vooral symbolische sancties. Dreigen met een uitwijzing naar het Internationaal Gerechtshof redt geen mensenlevens. Je moet zulke sancties zien vanuit het perspectief van Khadaffi: ze schrikken hem niet af. De kwestie van een no-fly zone is niet alleen een probleem omdat Rusland en China daar heel gevoelig voor zijn. Zelfs Robert Gates was terughoudend vanwege ervaringen uit het verleden waarbij de no-fly zones werden gebruikt. Dat was in Bosnië en Irak en die landen hadden niet de wapens die Khadaffi heeft.’

‘Maar we moeten sowieso scenario’s voorbereiden. Cruciaal daarbij is dat er steun moet zijn vanuit de Arabische wereld. Zoniet wordt het een nachtmerrie en wordt de interventie in andere landen gebruikt als instrument tegen een opstand.’

John Nawas: ‘Amerikanen zitten in de positie waarin ze denken “damned if you do, damned if you don’t”. Maar steun van de Arabische wereld is moeilijk omdat de Arabische mentaliteit fel meespeelt: men wil geen gevoel meer van schaamte door de afhankelijkheid van een buitenlandse interventie. De stem die altijd klinkt is “het is aan ons om onze dictators te verdrijven.” Ook luistert het westen niet wanneer Arabieren dat vragen. Wanneer het over Palestina gaat dan komt er geen hulp, en nu wil men ineens wel luisteren?’

Welke lessen zijn er voor de EU?

Jan Wouters: ‘Tot nu toe zagen we vooral “soft power” zoals steun beloven bij transitie naar democratie en steun voor economische groei. Maar dit alles wordt gedaan zonder enige visie. Het besef is er nu dat het beleid van de EU rond de mediterraanse regio compleet mislukt is. Nu is er de kans om regionale en subregionale overheden te integreren in een sterk multilateralisme.’

Rym Ayadi: ‘De EU heeft ook een slechte marketingstrategie tegenover Tunesië. Het is nutteloos om daar de  “EU” en “Brussel” te promoten. Mensen kennen daar enkel “Duitsland”, “Frankrijk” en “Italië”. Dus de communicatie op zich moet ook beter.’

Welke kans is er voor navolging voor de revolutie in de Afrikaanse sub-Sahara regio en de Arabische monarchiën zoals Saudi-Arabië en Marokko?

Koen Vidal: ‘In de sub-Sahara regio is een revolutie veel moeilijker. Jongeren zeggen daar “We hebben niet de energie van de Arabieren. Wij hebben niet genoeg eten”. En dat klopt, want je zag in Egypte bijvoorbeeld dat daar nog een mogelijkheid was om voedsel te brengen naar de mensen op het Tahrirplein.’

John Nawas: ‘In monarchiën is het complexer. Demonstreren tegen overheden is wel toegelaten, maar niet tegen de koning. Demonstreren tegen de koning is als demonstreren tegen God. Daar is het dus moeilijker om een verantwoordelijke aan te duiden voor het onrecht.’

‘Maar ik heb nog geen voltooide revolutie gezien in Egypte en Tunesië, er is nog geen structurele verandering. Ik twijfel niet aan de intentie van de Egyptenaren en Tunesiërs. Dat ze in Egypte ook de geheime veiligheidsdiensten viseren een goed teken. Maar ik blijf benieuwd naar de toekomst, ondertussen wacht ik af.’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.