Reynders speelt dubbel spel in strijd tegen belastingparadijzen

De Europese ministers van Financiën spraken twee weken geleden af dat ze het net rond belastingparadijzen strakker willen aantrekken. Maar België trapt volgens SP.A-kamerlid Dirk Van der Maelen achter de schermen actief op de rem.
De EU-ministers willen de zogenaamde Europese Spaarrichtlijn van 2005 verstrengen onder politieke druk van Duitsland. Dat land had recent te maken met een groot schandaal rond belastingfraude. Honderden erg vermogende Duitsers hielden hun miljarden kapitaal verborgen via trusts in Liechtenstein, dat van geheimhouding een lucratief exportproduct maakte.
Een bankmedewerker verkocht de Duitse fiscus een cd-rom met de gegevens van mensen die geen belasting willen betalen. De Duitse regering schat dat haar schatkist jaarlijks miljarden euro misloopt door belastingfraude en -ontduiking. Ook voor Groot-Brittannië worden de kosten van belastingontwijking via alleen al de Britse Maagdeneilanden geschat op minstens 4 miljard euro per jaar.       
De regering Merkel begon een campagne om er voor te zorgen dat de banken en financiële instellingen in de lidstaten sneller en makkelijker informatie delen met overheden als die vermoeden dat burgers hun spaarpotten elders verbergen. Volgens Europees Commissaris Laszlo Kovacs zullen de nieuwe door Duitsland opgestelde regels de informatie-uitwisseling versoepelen. Voortaan zal de vraag naar informatie niet alleen gelden voor bankrekeningen, maar bijvoorbeeld ook voor (vaak anonieme) trusts en stichtingen. ‘We gaan de gaten van de Spaarrichtlijn dichten’, aldus Kovacs.     
Ook niet EU-landen als de Kaaimaneilanden, Andorra, Zwitserland en…Liechtenstein verklaarden zich akkoord om mee te werken aan die richtlijn. Maar papier is geduldig en de wegen van de offshore bankiers zijn ondoorgrondelijk.  De uitspraak van Kovacs is dan wat optimistisch. De huidige Europese spaarrichtlijn kwam er pas na 14 jaar politiek handje drukken. En het zal nog veel politiek gepalaver kosten voor er een nieuwe compromistekst ligt. Ondanks toenemende internationale erkenning dat de offshore-industrie enorme ‘collateral damage’ aanricht, zijn enkele landen zoals België niet geneigd maatregelen te nemen. 
De meeste Europese ministers zouden het er volgens Kovacs mee eens zijn om voortaan ook rechtspersonen onder de richtlijn te laten vallen. België, Luxemburg en Oostenrijk zijn alvast niet bij die voorstanders. Deze landen waren onder de huidige richtlijn al niet bereid om automatisch informatie over spaartegoeden te melden aan andere lidstaten. En ze willen niet van die positie wijken.  In 2005 werd voorlopig afgesproken dat landen ervoor kunnen kiezen dat hun burgers met spaargeld in een belastingparadijs daar een bronbelasting te betalen. Dan hoeft er geen informatie worden gegeven aan het ‘thuisland’ van de spaarder. De rente over hun geld wordt alsnog belast in het belastingparadijs. Een kwart van de opbrengst is voor dat innende belastingparadijs en de rest voor het thuisland van de rekeninghouder.
De belasting bedraagt nog tot 1 juli 15 procent en vanaf 1 juli voorlopig 20 procent. Het Tax Justice Network (TJN) vindt dit geen goede ‘oplossing’ en wijst er op dat deze clausule nog altijd gunstig uitpakt voor de belastingontwijker of ontduiker én het belastingparadijs. Volgens TJN heeft de spaarrichtlijn tot nu toe dan ook een bescheiden effect gehad. Als voorbeeld wordt Jersey gebruikt: in 2006 verzamelde dat offshore-eiland (zie ook dossier) slechts 21,9 miljoen Britse pond aan belasting op rente, als gevolg van de richtlijn. Maar de totale Europese tegoeden op bankrekeningen in Jersey bedroeg in dat jaar al 67 miljard euro en de rente zeker 2,7 miljard euro. Dat bewijst volgens TJN dat de richtlijn makkelijk te omzeilen valt. (zie ook TJN brochure over de spaarrichtlijn in MO-dossier)

Rijke Belgen


Dirk van Der Maelen, één van de weinig Belgische politici die zich met het dossier belastingparadijzen bezighoudt, wil meer actie van België: ‘Minister Reynders verklaarde dat hij wil afstappen van de bronheffing, en dus inlichtingen wil uitwisselen, als Luxemburg en Oostenrijk dat ook doen. Of hij dit meent is een andere zaak. Volgens de geruchten staat het kartel België-Luxemburg-Oostenrijk sterker dan ooit. Als we willen dat belastingparadijzen transparanter worden, zal eerst dit kartel gebroken moeten worden. Hier kan België een cruciale rol spelen. Minister Reynders zal kleur moeten bekennen en kan zich niet blijven verschuilen achter Luxemburg en Oostenrijk.’’
Volgens Van Der Maelen ‘zijn er steeds meer aanwijzingen dat ook rijke Belgen belastingparadijzen gebruiken om belastingen te ontduiken en ontwijken. Advocaat en fiscaal specialist Luc Vanheeswijck verklaarde dat een aantal bezorgde Belgen hem reeds gecontacteerd hebben over hun verborgen spaargeld in Liechtenstein. Bijna alle in België actieve banken zijn ook aanwezig in verschillende belastingparadijzen om hun Belgische klanten een waaier aan belastingontwijkende mogelijkheden aan te kunnen bieden: Dexia in  Jersey, Fortis in Guernsey en de Nederlandse Antillen, ING Private Banking in Curaçao en Monaco, KBC in Monaco en Luxemburg, en zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. 
Sinds november 2005 vliegt VLM dagelijks op het Eiland Man vanuit Brussel en Antwerpen. Ik betwijfel sterk dat de mannen in maatpak die met VLM over en weer vliegen naar het Eiland Man een snipperdag genomen hebben om er de mooie natuur te bewonderen. Dit bekende belastingparadijs telt 76.000 inwoners en meer dan 30.000 geregistreerde ondernemingen. Op de bankrekeningen staat ongeveer 46 miljard euro spaargeld geparkeerd.’’ De SP.A’er wil nog dit ‘hallucinante bedrag’ meegeven: in het derde kwartaal van 2005 bedroegen de toegekende kredieten van Belgische banken aan vennootschappen in belastingparadijs Jersey  22,2 miljard €.
Dit is meer dan de kredieten aan vennootschappen in enig ander land.’Van Der Maelen: ‘Ondanks duidelijke aanwijzingen dat vanuit België op grote schaal gebruik gemaakt wordt van belastingparadijzen, zijn er alsnog geen harde bewijzen voor handen. Navraag bij academici leert ons dat er, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Nederland en de VS, geen studies beschikbaar zijn over het gebruik van belastingparadijzen door Belgische belastingplichtigen. De overheid voorziet hiervoor immers geen middelen. Ik ben ervan overtuigd dat zo’n onderzoek onthutsende cijfers zou opleveren. Misschien is dat wel de reden dat het nog niet gebeurd is.’Van der Maelen wil dat de regering fondsen vrijmaakt voor onderzoek naar het gebruik van belastingparadijzen vanuit België. Hij pleit ook voor de oprichting van een gespecialiseerde eenheid bij de fiscus om belastingontduiking en –ontwijking via belastingparadijzen aan te pakken. Die eenheid moet constructies met belastingparadijzen in kaart brengen en opsporen: ‘In Ierland heeft men zo’n dienst opgericht en in het eerste volle jaar na haar oprichting heeft die 650 miljoen euro opgebracht.’ 

Belgisch liberaal verzet


Al dit soort voorstellen staan ook al in een resolutie over belastingparadijzen die, op initiatief van Van Der Maelen, vorig jaar in het parlement werd aangenomen: ‘Ik heb minister Reynders onlangs voor de tweede keer gevraagd naar de uitvoering van de resolutie. De minister weigerde opnieuw te antwoorden. Dit bevestigt de onwil van Reynders om het gebruik van belastingparadijzen aan te pakken.’Van der Maelen wijst op de ideologische positie van de liberale minister van Financiën Didier Reynders: “Reynders is een vat vol van schijnbewegingen. In publieke verklaringen wekt hij de schijn fraude en ontwijking te willen bestrijden. Maar achter de gesloten deuren van EU-Ministerraden remt hij af op de vier wielen. Hij staat internationaal bekend als een moeilijke gesprekspartner als het erop aankomt Europese of internationale afspraken te maken voor samenwerking op fiscale dossiers.”Een voorbeeld is het feit dat België nog geen enkel informatie-uitwisselingsverdrag met belastingparadijzen tekende, wat wel sterk wordt aangemoedigd door de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking van rijke landen).
Buurland Nederland tekende zo’n verdrag nog in april met het eiland Guernsey. Sterker nog, Van Der Maelen kwam recent hard in botsing met Reynders, die hij onthulde dat sinds de invoering van de spaarrichtlijn de Belgische fiscus de buitenlandse spaarinkomsten van Belgische belastingplichtigen kent, maar er helemaal niets mee doet: ‘De fiscus heeft in 2006 132.000 meldingen gekregen over Belgen die in het buitenland intrest opstreken. Maar Financiën doet niets met die informatie. Het niet de eerste keer dat buitenlandse inlichtingen ongebruikt blijven liggen bij de centrale administratie zodat die inlichtingen niet aangewend worden voor controles. Met de inlichtingen over tweede eigendommen van Belgen in Frankrijk is net hetzelfde gebeurd. Die zijn toen zeer lang ongebruikt blijven liggen. Is het onkunde? Is het sabotage? Ik weet het niet, maar er moet alleszins een einde aan komen.’’

Vijf voor twaalf


Ook de VLD trapt op de rem. In de aanloop naar de resolutie verklaarden VLD- parlementsleden Stephanie Anseeuw en Bart Tommelein over de voorstellen dat ‘het medicijn slechter is dan de ziekte’ is. De twee zijn het ‘grondig oneens’ met de voorstellen van kamerlid Dirk Van der Maelen over de aanpak van de fiscale fraude via belastingsparadijzen: ‘De strijd tegen de sociale en de fiscale fraude is ook voor ons een prioriteit, doch deze strijd moet wel op een efficiënte manier geschieden’.
De VLD ziet bijvoorbeeld niets in regels aangaande de in het buitenlandse aangehouden dochtervennootschappen, trusts of investeringsfondsen: ‘Naast het opleggen van verregaande transparantievereisten aan deze dochtervennootschappen zullen bepaalde overdrachten vanuit een Belgische vennootschap naar een buitenlandse dochter niet meer aanvaard worden door de Belgische fiscus. Het invoeren van deze regels zal ten koste gaan van vele jobs en zal bovendien niet zorgen voor fiscale meerinkomsten’.
De VLD vreest ook dat ‘het succesvolle resultaat van 10 jaar aantrekken van de hoofdzetels van multinationale ondernemingen in ons land’ wordt aangetast: ‘Hierdoor is er een hele dienstenindustrie rond deze multinationale ondernemingen ontstaan (banken, verzekeringen, fiscalisten, informatica, etc.) . Ook laaggeschoold personeel wordt ingeschakeld in het onderhoud, de logistiek, de horeca om er maar enkele te noemen.’ De voorgestelde maatregelen zullen volgens senator Anseeuw leiden tot een verplaatsing van multinationals op korte termijn: “Deze maatregelen zouden immers eenzijdig worden opgelegd door België. Nederland doet er momenteel alles aan om de hoofdzetels van hun multinationale ondernemingen, die heden in Brussel gevestigd zijn, terug te winnen.’’
Het Nederlandse ministerie van Financiën verklaarde recent bezorgd te zijn over de uiterst lage belastingopbrengsten, die via de grote beursgenoteerde bedrijven (AEX) de schatkist bereiken en onderzoekt deze zaak.  Een teveel aan transparantie voor bedrijven lijkt de VLD’ers ook geen goed idee: “De verregaande transparantievereisten ten opzichte van de Belgische fiscus zullen niet aanvaardbaar zijn voor de multinationale ondernemingen, gezien de hoeveelheid internationale transacties en het grote aantal dochterondernemingen van deze multinationals.’’
Maar volgens Van der Maelen is het ‘vijf voor twaalf’ omdat de omvang van de ontdoken belastingen ook in België hallucinant zou zijn: ‘Volgens een recente internationale studie van professor Schneider bedraagt het aandeel van de ondergrondse economie in België 21,5% van het BNP. Dit komt overeen met 30 miljard euro aan ontdoken belastingen. Deze cijfers onderstrepen de noodzaak om de problemen grondig uit te spitten en daadwerkelijke oplossingen te zoeken. Het is immers de eerlijke belastingbetaler die opdraait voor de belastingen die fraudeurs niet betalen. Indien we er in slagen het fraudepercentage in België op hetzelfde niveau te brengen als dat van de ons omringende landen zoals Frankrijk (14,8%), Nederland (12,8%) en Duitsland (16,8%), dan kan een substantiële belastingverlaging op arbeid doorgevoerd worden zonder de toekomst van onze sociale bescherming in gevaar te brengen.’’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.