Riccardo Petrella: ‘Water is een publiek goed’

Water wordt schaarser voor meer mensen. Hoe verklaart u dat?

Ricardo Petrella: De dominante zienswijze is dat de schaarste te wijten is aan de toenemende wereldbevolking. Ik zie dat anders. De verklaring is dat onze productie- en consumptiewijze leidt tot meer vervuild water, waardoor er minder kwaliteitsvol water beschikbaar is.

Daarnaast is er een overexploitatie van het water, vooral in de rijke landen. In de Verenigde Staten wordt 42 procent van het voedsel weggegooid. Daar zit evenveel virtueel water in als wat 550 miljoen Afrikanen nu aan water consumeren. Het zijn dus de onrechtvaardige en niet-duurzame manieren van consumptie en productie die aan de basis liggen van de waterschaarste, veeleer dan de groeiende wereldbevolking.

Is privatisering van water nog een belangrijk onderwerp? In Vlaanderen is water tijdens de lange jaren van neoliberalisme stevig in handen van publieke entiteiten gebleven.

Ricardo Petrella: De filosofie van de grote privégroepen wordt overgenomen door de Europese Commissie. Dat is een visie die de oplossing van de problemen ziet in technologie – water beter leren benutten en beter leren zuiveren. Daarnaast vinden ze dat water een juiste prijs moet hebben, een marktprijs, omdat dit de beste garantie zou zijn op een efficiënt gebruik ervan.

Ook moet het management van het water privaat zijn, of op zijn minst publiek-privaat. Het klopt dat België weinig privaat kapitaal heeft in zijn watervoorziening voor de huishoudens, maar de filosofie is er wel een full cost recovery: de waterprijs die de mensen betalen, moet alle kosten dekken. Oké, het klopt dat Vlaanderen elke inwoner vijftig liter gratis water per dag geeft en dat is echt uitzonderlijk.

Wat moet er dan volgens u gebeuren?

Ricardo Petrella: Niet wat Europa nu heeft beslist. De blauwdruk voor Europa’s water van november jongstleden ziet water vooral als een grondstof die moet bijdragen tot economische activiteit. Het recht op water, water als publiek goed, en burgerparticipatie bij het beheer van water, ontbreken volledig en dat is precies waar ik voor ga. Water is geen product als een ander waar een marktprijs voor moet worden betaald. Water is een publiek goed waar we allemaal recht op hebben en dat dan ook publiek moet worden beheerd.