Rijden of eten

De vette jaren zijn voorbij, we hebben vandaag af te rekenen met voedselmarkten zonder overschotten. De demografische groei, de toenemende middenklasse die vlees wil eten, de klimaatverandering die de seizoenen wisselvalliger en de oogsten onbetrouwbaarder maakt… al die elementen dwingen ons ertoe de juiste prioriteit te stellen –en dat is food first.

Voedselgewassen –nog steeds de grondstof voor de eerste generatie biobrandstoffen– dienen op de eerste plaats om mensen te voeden en niet om auto’s te laten rijden. De toegenomen speculatie op de landbouwmarkten en het proces van landgrabbing (het op grote schaal opkopen van landbouwgrond) –beide aangedreven door de stijgende vraag naar energiegewassen– maken zowel in Europa als in het Zuiden het overleven voor gewone boeren steeds moeilijker. Op termijn is dit een tikkende tijdbom, een bedreiging voor onze voedselzekerheid, en een motor voor conflicten en migraties.

Immense lobbydruk

Het gaat wel degelijk om reële tekorten op de korte termijn, om de keuze tussen rijden of eten. Bovendien is de klimaatwinst van die biobrandstoffen van de eerste generatie vaak nihil als de hele productieketen en de indirecte effecten in rekening worden gebracht. Nochtans was het daar aanvankelijk toch om te doen. Europa wil dan ook dat in de herziene richtlijn het aandeel van eerste generatie biobrandstoffen niet meer dan vijf procent bedraagt.

Maar de druk van de biobrandstoffenlobby op de Europese politici is immens. Ze beweren dat een vermindering van tien naar vijf procent de doodsteek zou betekenen. De hele sector slokt al zo’n tien miljard euro per jaar op aan subsidies. Zoveel ondersteuning voor een beleid dat zoveel vragen oproept en dat niet geheel coherent is met Europa’s ontwikkelingsbeleid, is niet langer houdbaar. Hopelijk vinden de Europese politici de moed om aan de druk van de economische belangen te weerstaan en kiezen ze voor beleidscoherentie. Om onze mobiliteit klimaatvriendelijker te maken, zijn er nog tal van andere maatregelen voorhanden.