Rood gaat vreemd

Volgens de campagnevoerders zijn er verschillende drempels die de toegang tot goede gezondheidszorg bemoeilijken: financiële en geografische drempels, én een gebrek aan kennis en sociale zekerheid. ‘Wij willen die cirkel doorbreken door gezondheidszorg als recht af te dwingen, zowel hier als in het Zuiden’, zegt Tim Roosen van de Zuiddienst van fos. Door gezondheidszorg als mensenrecht in de kijker te plaatsen, onderstreept de organisatie dat het de verantwoordelijkheid van overheden is om dat recht te garanderen.

Het campagnethema verwijst ook naar een herkenbare internationale logica. ‘Het recht op gezondheid is een mondiale uitdaging die een mondiale aanpak vereist’, zo staat te lezen in het campagnedossier. ‘Als landen niet in staat zijn dit recht te realiseren, is het de taak van de internationale gemeenschap om bij te springen.’ De fos-campagne kadert binnen reeds bestaande internationale initiatieven. Zo kwam er in 1978 onder impuls van de Wereldgezondheidsorganisatie de Verklaring van Alma Ata, waarin de basisgezondheidszorg naar voor werd geschoven als de beste manier om gezondheid in ieders bereik te brengen. Dertig jaar later constateert de internationale gemeenschap dat er nog veel werk aan de winkel is, ondanks de verhoogde aandacht voor gezondheid sinds 2000 in het kader van de millenniumdoelstellingen. ‘Uit onderzoek zien we dat de kloof tussen arm en rijk op het vlak van gezondheidszorg steeds groter wordt’, zegt Annuschka Vandewalle, algemeen secretaris van fos.

‘Onze welvaart is het bewijs dat ons model het juiste is. We moeten die principes exporteren’

De campagnevoerders stelden een charter op met concrete politieke eisen. Ze willen wettelijk laten vastleggen dat vijftien procent van het ontwikkelingsgeld naar gezondheid moet gaan. Partnerlanden moeten aangemoedigd worden om drie procent van hun bruto nationaal inkomen aan gezondheid te spenderen en hun civiele maatschappij moet daarin zoveel mogelijk inspraak hebben. Er moet een Wereldgezondheidsfonds uitgebouwd worden, waarin rijkere landen geld storten en waarvan de arme landen gebruik kunnen maken om hun structurele noden op te vangen. De Europese en Belgische overheden ten slotte worden aangemaand wereldwijde gezondheidsbescherming te promoten in internationale fora.

Tijdens de lanceringdag op 16 maart zetten de socialistische kopstukken alvast hun handtekening onder het charter. ‘Het is de bedoeling dat ze hiermee de boer op gaan, naar de eigen achterban toe, maar het ook mee op de politieke agenda plaatsen’, verduidelijkte Annuschka Vandewalle.

‘Onze welvaart is het bewijs dat ons model het juiste is. We moeten die principes exporteren’, aldus Eddy Van Lancker, federaal secretaris van het ABVV, tijdens die zelfde lanceringdag. Toch zou het volgens de organisatoren niet om een klassieke paternalistische reflex van ontwikkelingssamenwerking gaan. Het zwaartepunt van de campagne (met slogans als ‘Ik ga vreemd!’) ligt namelijk bij de samenwerking met partners in het Zuiden. Tim Roosen: ‘Mensen hebben niet gewacht om zich te organiseren. We ondersteunen bestaande structuren, willen bruggen bouwen en een draagvlak creëren. Dan bepalen mensen zelf wel op welke manier ze hun sociale bescherming concreet organiseren.