Rurale ontwikkeling in Oeganda met Belgisch tintje

Steven Mubiro is veearts en leider van de boerenbeweging Namwendwa Dairy Farmers Associatie (NDFA). Voor zijn verkiezing tot districtshoofd was hij de publieke vertegenwoordiger van het district. Zo leerde hij veel mensen kennen en hij bleek een begenadigd spreker. Zijn devies is altijd in het belang van de gemeenschap te werken en niemand ooit uit te sluiten.

Zelf komt hij uit een familie van leraren en is hij een groot voorvechter van de universele toegang tot onderwijs. Omdat er in zijn district veel boeren zijn, steunt hij het idee om vrouwenbewegingen en boerenbewegingen op te richten die een rolmodel moeten zijn voor de rest van Oeganda. Zo werd er vanuit de NDFA een school opgericht, de Kidiki Parents School (KPS), en de vrouwenbeweging Kyebajja Tobona Women’s Groep (KTWG).

Namwendwa Dairy Farmers association

De boerenbeweging ging van start in 1998. Hun belangrijkste doelstelling was het creëren van een betere voedselzekerheid door boeren te leren hoe ze gewassen beter konden verbouwen. Zo leren ze boeren bananenplanten te laten groeien in een compostput en lokale koeien te kruisen met Friese melkkoeien. Andere doelstellingen waren het verzekeren van een duurzaam inkomen, een goede voeding en een betere hygiëne. Na 2000 groeide de associatie sterk, nadat Steven een extra opleiding in Nederland kon volgen rond het optimaliseren van de melkproductie.

Terug in Afrika zocht hij naar een plaats waar hij anderen kon opleiden. Hij kocht samen met de pastoor van Namwendwa, Father James, een stuk land waar hij een opleidingscentrum inrichtte ten dienste van de lokale gemeenschap. Ze kwamen snel tot de vaststelling dat er meer fondsen nodig waren om het opleidingscentrum te bouwen om hun doelstellingen te bereiken. In 2002 kwam Steven weer in contact met een vriend die hij in Nederland had leren kennen en die had het idee om toeristen naar Namwendwa te sturen om op die manier aan fondsen te geraken. Zo kwamen Frieda en Jos in contact met Namwendwa en besloten ze deel te nemen aan het project.

Jaarlijks keerden Frieda en Jos terug naar Afrika. Samen met de drie organisaties evalueerden ze de resultaten van het project. Vooruitgang, duurzaamheid en multipliceerbaarheid, alles conform de lokale noden, vormden hun hoofdbekommernissen. Dit werk toetsen ze dan aan de milleniumontwillingsdoelstellingen. Ondertussen is het al de zesde keer dat Frieda hier is.

Kidiki Parents School

Deze secundaire school werd in 2004 opgericht, de broer van Steven is er hoofdleraar. Op dat moment hadden ze nog geen lokalen, ze gebruikten enkele leegstaande gebouwen in de stad. Het duurde tot 2008 vooraleer ze een groot stuk land konden kopen. De ‘Parents’ in de naam van de school duidt op de financiering van de bouw en de uitbating van de school, die gebeurt door de ouders.

Omdat het geld van de ouders alleen niet voldoende was ging de school, via Steven, op zoek naar donoren. Frieda en Jos werden gecontacteerd om geld in te zamelen in België. Zij kregen genoeg geld bij mekaar om extra schoollokalen te bouwen.

Sinds dit jaar kunnen de leerlingen van de school het nationaal examen afleggen in vierde jaar van het middelbaar om zo dan naar de hogere jaren te gaan. Zo vermijden de studenten een dure reis naar een ander deel van Oeganda om het examen af te leggen. Dat wil zeggen dat de school nu officiëel erkend is in Oeganda. Hierdoor verdubbelde het aantal studenten in het eerste jaar van 30 naar 67. Graag zouden ze nu de school verder uitbouwen met een slaapzaal voor meisjes.

Het is de bedoeling is om studenten uit meer afgelegen plaatsen te bereiken, maar zeker ook om het seksueel geweld tegen naar school lopende meisjes te verminderen. Ze willen de meisjes ook zo lang mogelijk op school houden. De ervaring in Oeganda leert dat elk jaar extra dat een meisje naar school gaat, ze een kind minder krijgt.

Het kost de ouders ongeveer 80 euro om de kinderen een jaar naar school te sturen. De schoolkosten fluctueren echter van jaar tot jaar.

Om het contact met hun leefmilieu te behouden is er een koe op school, de kinderen leren hoe ze de koe moeten voeden en verzorgen. Studies als geneeskunde , verpleegkundige of verpleegkundige of advocaat behoren al tot studentendromen maar anderen hebben ook meer realistische plannen zoals politieman of leraar.

Kyebajja Tobona Women’s Group

De vrouwenbeweging ontstond in 2010 en is een subgroep van de boerenbeweging. De doelstelling is om de dromen van vrouwen te ontwikkelen. Om te kunnen toetreden moet er 60 cent betaald worden. De vrouwen komen twee maal per maand samen.

Dan organiseren ze een tontine waarbij er iedere week een winnaar is. Bij een tontine gooit elk lid van de 30 leden 1,5 euro in een pot. Het bedrag wordt verloot onder de leden die nog niet hebben gewonnen en om de 15 maand begint het proces opnieuw.

In België werk Frieda ook aan een vrouwenbeweging die elke keer het bedrag verdubbelt en om het jaar als ze ter plaatse komt levert ze een bijdrage. Dit jaar was het een hak en een kip, maar een ander jaar was het bijvoorbeeld een jonge bananenplant. Met het geld dat ze van de tontine krijgen kopen ze varkens, geiten, kippen, betalen ze schoolgelden en medische zorgen. De verantwoordelijken van de groep zorgen ervoor dat het geld voor ontwikkeling wordt gebruikt en dus niet voor juwelen of fantasietjes. De vrouwen moeten dan ook verantwoorden waarvoor ze het geld gaan gebruiken.

Auteur Willemjan Vandenplas voor de vierde pijler organisatie Okwagaanana bekijk de meer foto’s op www.facebook.com/photo.willemjan, voor elke like van zijn pagina gaat 1 euro naar de 1212 campagne ten voordele van de Syrische vluchtelingen