“Rwanda wordt Singapore van Oost-Afrika”

De ambitie van de Rwandese regering trekt grote investeerders aan, van Microsoft tot Nokia en Terracom. Ze zetten grootschalige projecten op als mobiele telefonie en de aanleg van een multivezelnetwerk, maar ook pc- en internetprojecten op kleine schaal.
Rwanda besteedt nu 1,6% van zijn overheidsbudget aan ICT. Daarmee ligt Rwanda op het niveau van rijke landen. Ook donorlanden steunen de koers. Afgelopen maand kondigde het Britse ontwikkelingsministerie DFID een project aan ter waarde van 700.000 pond (1 miljoen euro) om samen met de Rwandese regering en de Wereldbank “innovatie in wetenschap en technologie en economische groei” te onderzoeken”.

Vision 2020

In 2000 lanceerde Rwanda haar “Vision 2020”-strategie om in twintig jaar tijd een middeninkomensland te worden. De instabiliteit van de regio en de ongunstige ligging noopten de regering tot een duidelijke keuze: de kenniseconomie moet de hoeksteen van de economie worden. De Rwandezen besloten in te zetten op onderzoeks- en onderwijsprogramma’s, technologische innovatie en de verspreiding van telecommunicatie. Een nieuwe generatie hoogopgeleide wetenschappers moet helpen de economie in een hogere versnelling te schakelen.
Jerome Gasana is projectmanager van het Regionale ICT Trainingscentrum (RITC) in Kigali. Hij vertelt dat vijfentwintig gedemobiliseerde soldaten in een jaar tijd zijn opgeleid om hardware te onderhouden en software te ontwikkelen. “Het doel van de training was om ex-soldaten aan het werk te krijgen in de ICT. Sommigen
zijn al samen gaan werken met hardwarebedrijven”. Het project werd mogelijk gemaakt door het Amerikaanse Development Gateway Foundation .
Betrokkenen hebben hoge verwachtingen van ICT. De Rwanda Development Gateway, een overheidsportal voor de ontwikkelingssector, ziet de sector als “een kans om in één keer de fase van de industrialisatie over te slaan en een kenniseconomie te ontwikkelen”. Met de economische mogelijkheden die dat biedt, zouden de ontwikkelingsproblemen effectief kunnen worden aangepakt.

Dorpstelefoon

Rwanda kan intussen bogen op een aantal hoogwaardige initiatieven, zoals een ICT-park en een Telemedecine Network dat ziekenhuizen en universiteiten met elkaar in contact brengt. Al 1200 basisscholen hebben computers en een tiende van de middelbare scholen heeft draadloos internet. Gasana: “We hebben leraren uit elke provincie getraind om de kennis over te dragen op de kinderen.”
De toegang tot telefonie en internet voor de hele bevolking is een belangrijk onderdeel van het beleid, al is er nog steeds een grote kloof tussen stad en platteland. De meeste aansluitingen zijn te vinden rond de hoofdstad. Om die reden is er in 2006 maar liefst een miljard dollar besteed aan het opzetten van telecentra door het hele land. In dit kader voeren Nokia en de Grameen Foundation USA een “dorpstelefoon”-initiatief uit. “Op dit moment zijn er 167 dorpstelefoons, maar eind 2007 moeten dat er duizend worden”, zegt Yolanda Pineda, communicatiedirecteur van Nokia Midden-Oosten en Afrika.

Internationale rol

Drie weken geleden trad Rwanda toe tot de Oost-Afrikaanse Gemeenschap (EAC). “We willen ons richten op de Oost-Afrikaanse markt”, zegt Gasana. In een project met Microsoft heeft het RITC onlangs 25 trainers opgeleid om ondersteuning te bieden aan gebruikers. Door middel van een beurs worden er ICT-studenten uit andere Afrikaanse landen aangetrokken. Het nieuwe East African Submarine Cable project, om met een enorme multivezelkabel dorpen van Sudan tot Zuid-Afrika toegang te bieden tot internet, is ook gevestigd in Rwanda.
“Het is nu belangrijk om te blijven investeren en door te gaan met het beleid”, zegt Andrew Mack, voormalig medewerker van de Wereldbank en medewerker van East Africa Business Week. “Dat heeft de regering-Kagame tot nog toe goed gedaan door een voor het bedrijfsleven gunstig klimaat te scheppen. Als ze hiermee doorgaan, kunnen ze veel Rwandezen bereiken en ook nog geld verdienen aan hun regionale
rol. Kigali zou goed een hubfunctie kunnen vervullen – het kan het Singapore van
Oost-Afrika worden.”