Samaritanen zoeken vrouwen met verse genen

In haar moderne flat vertelt de Oekraïense Tanya hoe ze haar man leerde kennen. Ze werkte nog maar een paar maanden voor een Oekraïens huwelijksbureau dat vrouwen in contact brengt met buitenlandse mannen, toen Kamel er arriveerde, op zoek naar een vrouw. Na enkele pogingen om een potentiële kandidaat voor hem te zoeken, gaf ze toe aan zijn hardnekkige vraag om een afspraakje.

Kamel is een lid van de Samaritaanse gemeenschap in een klein dorpje bij Mount Gerizim, net buiten Nablus. De Samaritanen zijn vooral bekend door referenties in de bijbel – de goede Samaritaan – en weinigen weten dat de bevolkingsgroep nog altijd bestaat.

Als bevolkingsgroep overleven ze amper. Vandaag zijn er volgens hun priester, Husney Cohen, amper 766 Samaritanen. Dat is al meer dan aan begin van de twintigste eeuw, toen er bij het einde van het Ottomaanse rijk minder dan 150 Samaritanen over waren.

Maar de hechte bevolkingsgroep is qua genenpoel te klein en de kans op geboorteafwijkingen neemt toe. Er is vooral een nijpend tekort aan vrouwen, en daar kunnen vrouwen als Tanya een belangrijke rol spelen. De religieuze leiders kwamen tot de conclusie dat ze geen andere keuze hebben dan enkele van de mannen te laten trouwen met buitenlandse vrouwen, op voorwaarde dat die zich bekeren.

Het huwelijksbureau van Tanya werkt daaraan mee. Inmiddels zijn elf Oekraïense vrouwen verhuisd naar de gemeenschap. Volgens Tanya doen de vrouwen dat niet om de armoede in hun thuisland te vermijden. “De vrouwen trekken niet alleen naar het buitenland om het geld of omdat ze sneller werk kunnen vinden”, zegt ze. “Ze doen het ook omdat ze denken dat buitenlanders beter opgevoed zijn en zich gedragen als een gentleman. Daar dromen vrouwen van.”

Harde geschiedenis

De Samaritanen hebben drie harde decennia achter de rug. Ten tijde van het Romeinse Rijk waren ze met meer dan een miljoen, maar een gedwongen bekering tot het christendom en de islam in de eeuwen die daarop volgden en vervolging deden hun aantallen krimpen. “De Ottomaanse overheersing was bijzonder hard”, vertelt de priester. “Maar de Britten waren behulpzaam, net als koning Hoessein van Jordanië.”

Hij toont een klein museum over de geschiedenis van zijn volk. De Samaritanen hebben altijd in het Heilige Land geleefd, benadrukt hij. Terwijl de Israëlieten het land verlieten en verdwaalden in de woestijn, bleven de Samaritanen. Toen de Israëlieten, inmiddels Joden genoemd, terugkwamen, hadden de twee bevolkingsgroepen uiteenlopende religies.

Moeilijke beslissing

De beslissing om buitenlandse vrouwen toe te laten was moeilijk, zegt de priester. Hij maakt zich ernstig zorgen over de gemeenschap en is zich bewust van de gevaren. “Ik ben bezorgd over de toekomst”, zegt Cohen. “Als we buitenlandse vrouwen uitnodigen – moslims, christenen, joden – dan zijn die anders dan onze meisjes. Maar het spijt me te moeten zeggen dat we niet genoeg meisjes hebben.”

Jonge Samaritaanse stellen die een kind verwachten, maken zich altijd zorgen of het wel normaal ter wereld zal komen. Zo ook Ishaq Samri en zijn vrouw, die inmiddels twee gezonde kinderen hebben. Samri en zijn vrouw hebben een gemeenschappelijke neef die doof en blind is, en de artsen waren er niet van overtuigd dat ze bij elkaar pasten.

Ook de medische technologie is een godsgeschenk voor de Samaritanen. “De medische vooruitgang en het bewustzijn over genetische problemen heeft ervoor gezorgd dat jonge Samaritanen naar een medisch centrum gaan om de noodzakelijke tests te doen voor ze trouwen”, vertelt hij.

Samri is niet enthousiast over de introductie van buitenlandse vrouwen, en benadrukt dat ze zich moeten aanpassen aan de tradities. “Er is lang nagedacht over die stap, omdat de vrouwen onze tradities en religie moeten leren, die al duizenden jaren teruggaan”, zegt hij.

Tanya zegt zich goed bewust te zijn van de culturele aspecten van haar beslissing. Maar ze is deze dagen meer bezig met de toekomst dan met het verleden, zegt ze, nu ze een kindje verwacht.