Samenwerking rond Tigris en Eufraat wordt dringend

Turkije, Syrië en vooral Irak stevenen af op droogterampen en conflicten als ze niet snel beter gaan samenwerken om het rivierwater in de regio te beheren. Wat er moet gebeuren, is duidelijk, maar momenteel ontbreekt de politieke wil om de tijdbom onschadelijk te maken.

  • Reuters Zicht op een kanaal dat water uit de Eufraat door het semi-woestijngebied in het noorden van Syrië leidt Reuters

Op een stoffige straat in de Noord-Iraakse stad Sulaimaniya verkoopt een oude man tomaten en fruit. Vroeger kwam zijn handelswaar uit de valleien van Iraaks Koerdistan of de nog vruchtbaardere gebieden ten zuiden daarvan. Maar nu verkoopt hij zoals alle handelaars in de stad vooral landbouwproducten uit Turkije en Iran. “We hebben oorlogen gehad, we hadden af te rekenen met Saddam, en nu worden we geplaagd door droogte”, klaagt Massoud.

Het natte seizoen is net begonnen in de streek, maar het noorden van Irak lijdt al jaren onder droogte. Ook de klimaatverandering, de bevolkingsgroei en het afnemende debiet in de Tigris en de Eufraat, de grootste rivieren in Irak, maken dat de boeren er steeds minder water hebben.

Gebrek aan vertrouwen

Irak moet dringend meer gaan samenwerken met zijn buurlanden om dat probleem het hoofd te bieden, schrijven de auteurs van een nieuw rapport over de waterproblematiek in het Midden–Oosten dat dinsdag in Brussel werd gepresenteerd. “Het watertekort is een direct gevolg van een gebrek aan politieke wijsheid, vertrouwen, streven naar vrede en goed bestuur”, zegt Sundeep Waslekar, de voorzitter van de Strategic Foresight Group uit Mumbai die het rapport “Blauwe vrede” voorstelde.

De Tigris en de Eufraat bevloeien al sinds de oudheid de rijke landbouwgebieden in Irak. Maar op de bovenloop van de machtige stromen en hun belangrijkste bijrivieren, buiten Irak, staan nu al twaalf dammen. Steeds meer water wordt afgeleid voor de landbouw, voor bedrijven en voor huishoudelijk gebruik. Het afnemende debiet doet stroomafwaarts landbouwgrond verzilten of verdorren.

Turkije, Syrië en Irak zitten er elkaar al jaren over in de haren. Irak gaat tekeer tegen de Turkse dammen en de grote hoeveelheden irrigatiewater die Syrië uit de Eufraat haalt, terwijl Turkije er Irak van beschuldigt water te verspillen. Die analyses zijn in de eerste plaats veel te simplistisch, zegt Waslekar. Maar volgens hem moeten de drie landen vooral beter gaan samenwerken om oplossingen te vinden waar iedereen beter van wordt.

Regionale samenwerkingsraad

De drie landen zijn al begonnen met informatie uit te wisselen over de toestand van de rivieren die ze delen en overleggen al twee jaar over gezamenlijke acties, maar Waslekar is van oordeel dat de politieke top in de drie landen het proces in handen moet nemen en veel verder moet durven gaan. Volgens Waslekar moet er een regionale samenwerkingsraad komen, gebaseerd op verdragen die het gemeenschappelijk waterbeheer vorm geven. In andere regio’s stemmen op die manier onder meer de oeverstaten van de Amazone, de Mekong, de Nijl en de Donau hun beleid op elkaar af.

In het Midden-Oosten baart niet alleen de situatie rond de Tigris en de Eufraat zorgen. De Strategic Foresight Group spoort de landen in de regio ook aan samen te werken om het water van de Jordaan en de El-Kabir (een rivier die door Syrië en Libanon voert) beter te beheren, net als de watervoorraden in de Dode Zee en het meer van Tiberias, dat gevoed wordt vanuit Zuid-Libanon en Noord-Israël.
 
De landen van het Midden-Oosten moeten volgens het rapport onder meer investeren in betere irrigatie, geïntegreerd beheer van stroomgebieden en op lange termijn ook in gedeelde onziltingsinstallaties om drinkwatertekorten te voorkomen. Turkije zou er goed aan doen oude plannen te realiseren om water van zijn Manavgatrivier met tankers of via een pijpleiding naar de vallei van de Jordaan te exporteren.

Experts maken zich vooral zorgen over Irak. Daar hebben verschillende regio’s het onderling ook al met elkaar aan de stok over de schaarse watervoorraden. Irak moet die geschillen zo snel mogelijk bijleggen en verder werk maken van waterbesparing, betere irrigatietechnieken, het terugdringen van watervervuiling en een actievere waterdiplomatie, zo klinkt het.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.