Saudi-Arabië houdt historische vergadering vrouwenrechten

In Saudi-Arabië moet de vrouw zeer onderdanig zijn aan mannen in haar omgeving. Voor bijna alles hebben ze toestemming nodig van hun man, broer of zoon (hun begeleider): om te gaan studeren, werken of bij een chirurgische ingreep. Het is het enige land ter wereld waar vrouwen niet met de wagen mogen rijden.
De Nationale Deskundige Conferentie over Huiselijk Geweld was historisch omdat het de eerste openbare vergadering over huiselijk geweld en de status van de vrouw was. Mannen en vrouwen namen deel: rechters, politieagenten, advocaten en psychiaters. Een glazen scherm scheidde hen. Dit lokte boze reacties uit bij het vrouwelijk publiek.
‘Het probleem ligt niet bij de godsdienst maar bij de traditie dat vrouwen eerst toestemming moeten vragen,’ zegt dokter Asia Al-Ruwaf. De overheid lanceert sinds enkele jaren initiatieven om de onderdrukking van de vrouw te verminderen maar dit gebeurt door ‘eerst een stap voorwaarts te zetten en dan weer achterwaarts’, zegt een deelneemster van de conferentie.
Maha bint Abdullah al-Munif, directeur van het Nationaal Veiligheids Programma, rondde de bijeenkomst af met 22 aanbevelingen. Het erkennen van huiselijk geweld en het opzetten van een administratie die gevallen rapporteert en behandelt, zijn de belangrijkste. Volgens de internationale humanitaire organisatie Human Rights Watch moeten vrouwen eerst toestemming vragen aan hun begeleider om een klacht in te dienen voor criminele feiten, ook als hij zelf de dader was.
Oudere vrouwen moeten ook gehoorzamen
Vorige maand publiceerde Human Rights Watch een rapport over de rechten van Saoedische vrouwen. Het besluit dat vrouwen er worden behandeld als minderjarigen door hun mannelijke begeleiders.
In 1970 was 85 procent van de vrouwen boven de 15 analfabeet, nu kan 83 procent van hen lezen en schrijven. Toch vertelden Saudische vrouwen aan de organisatie dat ze van de school eerst toestemming moesten vragen aan hun begeleider om te mogen studeren.
Van het ministerie van Binnenlandse Zaken mogen Saudische vrouwen ouder dan 45 zonder toestemming reizen. Human Rights Watch merkte op dat bijna alle luchthavens toch een geschreven toestemming van de begeleider eisen.
Vier procent werkt
In 2004 maakte slechts vier procent van de vrouwen deel uit van de werkende bevolking (recentste cijfers volgens de VN). Er zijn geen vrouwelijke rechters of praktiserende advocaten. Dit jaar studeert de eerste lichting vrouwelijke advocaten af maar het ministerie van Justitie gaat geen licentie uitreiken om een praktijk op te starten.
De Saoedische wet stelt dat vrouwen boven de 18 geen toestemming nodig hebben voor een ziekenhuisopname. Een psycholoog getuigt in het rapport: ‘Het hangt van ziekenhuis tot ziekenhuis af of je de toestemming van je begeleider nodig hebt of niet. In een zeer religieus hospitaal is een schriftelijke toestemming vereist.’