Schaarste vergalt eindejaarsfeesten en stakingsbereidheid

Gisela Padrón, huismoeder in Hato Escondido, een arme buurt in de
West-Venezolaanse stad Maracaibo, vertelt dat de gasflessen al sinds een
week leeg zijn. We kopen nu steenkool, maar een zak van twee kilo kost nu
het dubbele van de normale prijs. Het gastekort ontstond na het
benzinetekort, omdat de managers en duizenden werknemers van het
staatsoliebedrijf Petróleos de Venezuela (PDVSA) de activiteiten hebben
stilgelegd in 17.000 boorputten, in raffinaderijen, pijpleidingen,
pompstations, havens en olietankers.

Naarmate de staking langer duurt, staan in de steden steeds langere rijen
voertuigen dag en nacht aan te schuiven voor benzinestations, wachtend tot
er weer benzine wordt geleverd. In de buurt van een benzinestation in Santa
Mónica, een middenklassebuurt in de hoofdstad Caracas, speelt Luis Palacios
de hele nacht domino met zijn vrienden in afwachting van een levering.
Anderen doden de tijd met een kaartspel. Dit kan toch niet. De
olie-industrie is niemands eigendom. Zij behoort toe aan ons allemaal. Ik
ben niet voor of tegen de regering. Ik wil alleen benzine, zegt Palacios.
De strijd om de olie-industrie de kern van het conflict tussen president
Hugo Chávez en een brede coalitie van tegenstanders uit politieke partijen,
vakbonden, werkgevers en militairen. Ze eisen dat de president aftreedt en
dat er vervroegde verkiezingen komen.

De lamlegging van de industrie, en ook van scholen en andere diensten, gaat
ook tijdens de traditionele eindejaarsfeesten door, als zijn er veel kleine
en middelgrote ondernemingen die de deuren niet hebben gesloten. Maar het
gebrek aan brandstof heeft zijn weerslag op de familiefeesten en op de
maaltijden die daarvoor moeten worden bereid. Net voor kerstavond bleek uit
een telefonische enquête in negen steden dat 92 procent van de respondenten
de regering en de oppositie zou willen oproepen een akkoord te sluiten. 58
procent legde de schuld voor de staking bij Chavez, 23 procent bij de
oppositie en 19 procent had geen mening. 57 procent van de geïnterviewden
noemde de staking geslaagd, 31 procent sprak van een mislukking. De helft
meende dat een mogelijke oproep van de katholieke Kerk om de staking te
schorsen tijdens de kerstdagen moest worden gevolgd, maar 44 procent vond
dat niet en was van mening dat de schaarste gewoon ook tijdens de kerstdagen
moest aanhouden.

Vice-president José Vicente Rangel had net voor de kerstdagen gesteld dat de
organisatoren van de staking een ‘kerstbestand’ moesten aanvaarden, omdat er
toch wel wat vooruitgang was geboekt in de onderhandelingen. Rangel is een
van de zes regeringsvertegenwoordigers die gesprekken voeren met zes
afgevaardigden van de oppositie. De onderhandelingen lopen al sinds november
onder bemiddeling van César Gaviria, algemeen secretaris van de Organisatie
van Amerikaanse Staten. Timoteo Zambrano, die voor de oppositie deelneemt
aan de gesprekken, was het niet eens met Rangel: De regering maakt geen
vooruitgang. Zij laat ons voortdurend wachten en we maken te weinig
vorderingen. De regering, die twee jaar geleden is verkozen voor een
ambtstermijn die loopt tot 2006, is bereid een referendum te houden over de
vraag of Chávez aan kan blijven, maar pas in augustus 2003 - halverwege de
ambtstermijn, wanneer dat volgens de grondwet kan. Maar de oppositie wil
meteen een oplossing en eist ‘verkiezingen nu’, ook al weet zij dat
vervroegde verkiezingen alleen maar mogelijk zijn na een wijziging van de
grondwet. De oppositie - vooral de werkgeversvereniging PDVSA - eist dat
Chávez onmiddellijk aftreedt als voorwaarde om de staking af te blazen.

Chávez hanteert de jongste dagen nog hardere taal tegen de stakers en ook
binnen het andere kamp wordt de taal steeds driester. Een groep
privé-zenders lancerde een anti-Chavez-spotje: Er is maar één persoon
verantwoordelijk voor alle terreur, alle verschrikkingen, voor de
schendingen van de mensenrechten, de misdaden, de anarchie, de moorden, het
gebrek aan respect voor onze instellingen, de verdediging van misdaden en
haat tussen broeders en zusters. Laat u niet voor de gek houden! Geen stap
achteruit. Democratische Coördinatie. Gelukkig zijn er ook pogingen om de
gespannen sfeer wat te verzachten. Jongeren uit de oppositie zijn bereid een
aantal voetbalmatchen te spelen tegen jonge Chávez-aanhangers, om de
gemoederen wat te kalmeren. De initiatiefnemers willen zo het geweld een
rode kaart geven.