"Schaf alle vormen van kinderarbeid af"

“Die strategie is op lange termijn niet effectief genoeg en geeft bovendien een verkeerd signaal aan bedrijven”, zegt Gerard Oonk, woordvoerder van ‘Stop de Kinderarbeid’, een internationale coalitie waarin onder andere de vakbondskoepel FNV, de Algemene Onderwijsbond AOb, de Landelijke Indiawerkgroep en de hulporganisatie Hivos vertegenwoordigd zijn. Zij wijzen er in een deze week verschenen reactie op dat de ILO veel kinderen niet meetelt in de statistieken.

Het begin deze maand verschenen rapport van de ILO staat volgende week op de agenda van de jaarlijkse conferentie van de arbeidsorganisatie in Genève, die nog tot 16 juni duurt. De ILO maakte in dat rapport bekend dat het aantal kinderen dat wereldwijd in levensgevaarlijke situaties arbeid verricht, voor het eerst in jaren is gedaald. Volgens de organisatie zou uitbannen van kinderarbeid binnen tien jaar mogelijk moeten zijn.

Het ILO-rapport meldt dat het aantal werkende kinderen tussen 2000 en 2004 is gedaald van 245,5 miljoen tot 217,7 miljoen. “Als je die cijfers beter bekijkt, blijkt dat er een aanzienlijke afname is van de ergste vormen van kinderarbeid, van 170,5 naar 126,3 miljoen. Tegelijkertijd zien we een alarmerende stijging van andere vormen van kinderarbeid, van 75 miljoen in 2000 tot 91,4 miljoen in 2004”, zegt Oonk. “Een verklaring voor die stijging wordt niet gegeven.”

Daar zou nader onderzoek naar gedaan moeten worden, zegt hij. “Uiteraard wil de ILO ook dat alle vormen van kinderarbeid verdwijnen. Maar wij zijn bang dat door de nadruk op de ergste vormen daarvan, de aandacht voor minder ernstige vormen verslapt. Het risico bestaat dat daardoor het langetermijndoel om een einde te maken aan alle kinderarbeid, in gevaar komt.

Stop de Kinderarbeid wil meer aandacht voor kinderen die in de huishouding of de landbouw werken en die nu buiten de statistieken vallen. “Uit ervaringen in ontwikkelingslanden blijkt dat het op lange termijn effectiever is om alle vormen van arbeid die kinderen van school houden of die hun gezondheid bedreigen, systematisch aan te pakken”, aldus Oonk.

Wanneer de campagne zich alleen richt op de ergste vormen van kinderarbeid, dan geeft de ILO bovendien een verkeerd signaal, zegt hij. “De multinational Monsanto heeft kort geleden een mensenrechtenbeleid opgesteld waarin gesteld wordt dat ze de ergste vormen van kinderarbeid willen bestrijden. Als de ILO alleen de nadruk legt op die vormen van kinderarbeid, dan concluderen bedrijven dat dit voldoende is. Terwijl het doel moet zijn om kinderen tot hun veertiende of vijftiende op school te krijgen.”

De Millenniumdoelen van de Verenigde Naties streven naar minimaal vier jaar onderwijs voor elk kind voor 2015. Dat is volgens Oonk te beperkt. “Veel kinderen komen dan al op de arbeidsmarkt als ze tien of elf jaar oud zijn. In een wereldwijd actieplan tegen kinderarbeid zou gestreefd moeten worden naar tenminste acht jaar onderwijs voor elk kind”, zegt hij. “In China zijn goede resultaten geboekt in de strijd tegen kinderarbeid. Dat komt vooral doordat kinderen daar minimaal negen jaar naar school moeten.”

Vorige week stuurden de Nederlandse coalitiepartners van de campagne ‘Stop de Kinderarbeid’ een brief naar minister De Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de kwestie. “Wij zijn ons ervan bewust dat het officiële Nederlandse beleid ook gericht is op het uitbannen van alle vormen van kinderarbeid en willen daarom graag een oproep doen aan de Nederlandse regering om onze inzet te steunen en deze opvatting tijdens de Internationale Arbeidsconferentie actief uit te dragen”, aldus de ondertekenaars. (JS/PD)