Seksueel geweld is universeel oorlogswapen

Van Irak over Guatemala tot Oost-Congo: vrouwen ontsnappen steeds minder aan seksueel geweld. In sommige conflictsituaties wordt seksualiteit wordt gebruikt als wapen om de vrouwelijke integriteit –en daarmee de sociale samenhang– te schenden.
In 2007 werden in de Irakese stad Basra 113 brutale moorden op vrouwen gerapporteerd. De wandaden werden steeds opgeëist door islamitische milities, die de vrouwen beschuldigden van onzedelijk gedrag. De Organisatie voor Vrouwenvrijheid in Irak (OWFI) deed een eigen onderzoek en kwam tot de conclusie dat de slachtoffers voor het merendeel dokters, advocates en bediendes, kortom hoogopgeleide vrouwen waren.
Volgens de OWFI is de terreurcampagne bedoeld als waarschuwing aan vrouwen die zich op het publieke toneel willen begeven. Om de opmars naar een theocratische staat mogelijk te maken, moet de macht louter aan mannen toekomen. Het OWFI klaagde vorig jaar samen met negen andere organisaties het wijdverspreid gebruik van seksueel geweld aan, dat met name gepleegd werd door de Irakese Nationale Politie tegen vrouwen in gevangenschap.
Geweld tegen vrouwen is echter geen louter islamitische aangelegenheid: In Guatemala worden dagelijks vrouwen misbruikt, verminkt of vermoord aangetroffen op straat. Volgens een rapport van Amnesty International uit 2006 is er sinds 2001 een gestage toename van vrouwenmoorden, waarbij de daders nooit vervolgd worden.
De verklaring van het brutaal geweld op vrouwen moet volgens mensenrechtenadvocaat Andrea Barrios gezocht worden bij de georganiseerde misdaad. Die verzekert sinds decennia haar onschendbaarheid door de bevolking te terroriseren met gruweldaden tegen vrouwen. Dat was ook de tactiek van zowel de militaire als paramilitaire organisaties tijdens de Guatemalaanse burgeroorlog.
Ook in Oost-Congo maken zowel regeringsleger als rebellen zich schuldig aan een seksuele genocide. Vrouwen en meisjes worden er massaal en vaak in het openbaar verkracht, met als doel de hele gemeenschap te ontwrichten. Door de insitutionele zwakheid van de staat worden de daders nooit bestraft en geraakt verkrachting ingeburgerd. Op die manier bevinden zich stilaan steeds meer daders onder de burgerbevolking.