Shirin Ebadi spreekt over mensenrechten in Iran

Vrouwen hebben halve rechten in Iran. Ze tellen slechts voor de helft mee in de rechtspraak, moeten polygamie ondergaan, hebben de helft waarde van een man als een schadevergoeding betaald moet worden en met hun mensenrechten wordt een loopje genomen.
  • Brecht Goris Democratie is geen ding dat je kan inpakken en als geschenk overhandigen aan een ander volk. En mensenrechten zijn niet als clusterbommen die je over een land kan uitgooien?, vindt Ebadi. Brecht Goris
Nobelprijswinnares Shirin Ebadi schetste een dramatisch beeld van de vrouwenrechten in de Iraanse Islamitische Republiek. Ebadi, te gast als spreker op de eerste MO*lezing, won in 2003 de Nobelprijs voor de Vrede vanwege haar niet aflatende inzet voor de mensenrechten in Iran.
‘De mensenrechtensituatie is er vandaag, 30 jaar na de Islamitische revolutie, op vooruitgegaan in vergelijking met de beginjaren van de revolutie van 1979. In het begin van de revolutie nam het slechts vijf minuten in beslag om iemand te veroordelen, dat ging heel snel. De individuele en maatschappelijke vrijheid was erg beperkt’, zegt Ebadi in een interview met MO*.
‘Ik had toen een kennis die veroordeeld werd tot zweepslagen omdat ze gewoon een videorecorder en videocassetten liggen had. Vandaag is de situatie erop verbeterd. Maar dat wil niet zeggen dat er vandaag de dag geen problemen meer zijn. Sinds het begin van de maand januari 2008 tot vandaag zijn ongeveer 38 mensen ter dood veroordeeld. Vooral relaties tussen mannen en vrouwen zijn daarbij vaak de aanleiding.’

Geen vrije verkiezingen


Ebadi heeft geen hoge dunk van de presidentsverkiezingen in haar land. De kiesstrijd is georchestreerd en kritische geluiden worden geweerd. Immers, alle kandidaten moeten de zege krijgen van de Raad van Hoeders. Die raad bestaat uit twaalf mannen van wie de helft geestelijken zijn die benoemd door de rahbar, de religieuze leider van Iran, en de andere helft rechtsgeleerden.
De beslissingen van de Raad van Hoeders zijn conservatief. Hervormingsgezinde kandidaten krijgen daardoor geen kans. Criticasters krijgen al helemaal geen uitzicht op een plaats op een stembiljet. Toch roept Ebadi niet op tot een boycot van de verkiezingen. Ze geeft ook geen kiesadvies. Iedereen is vrij om te kiezen, zegt ze.

Militaire interventie


‘Democratie is geen ding dat je kan inpakken en als geschenk overhandigen aan een ander volk. En mensenrechten zijn niet als clusterbommen die je over een land kan uitgooien’, zei de Iraanse Nobelprijswinnaris Shirin Ebadi nog op de MO*lezing. Woensdagavond maakte ze die stelling een stuk concreter voor een publiek van Europese journalisten, diplomaten en defensiespecialisten tijdens het MO*debat in samenwerking met Friends of Europe en de Defense and Security Agenda.
Nadat ze uitgebreid en tot in pijnlijk detail de wettelijke discriminaties en politieke verdrukking in Iran beschreven had, concludeerde ze: ‘Ik ben dus uitermate ongelukkig met de regering en de grondwet die we nu hebben in Iran. Maar als het Westen ons wil helpen, alsjeblief, kom dan nooit met soldaten. Iraniërs zijn niet gelukkig met de mollahs die hen besturen, maar waarom zouden zij daarvoor moeten sterven? Militaire interventie en zelfs de dreiging daarmee werkt overigens averechts: het geeft het regime nog meer argumenten om vrijheden van burgers te beperken én het zorgt voor een nationalistische reflex waarvan het regime gebruik kan maken.’
Op de vraag of de nieuwe president in de VS en de presidentsverkiezingen in Iran nieuwe kansen voor een positieve evolutie in de geopolitiek rond Iran kunnen creëren, antwoordt Ebadi: ‘Wat betreft Obama kan ik nog geen erg grondige analyse hebben. We moeten naar de toekomst kijken en zien wat er gebeurt. Ik ben erg tevreden dat een van de eerste beslissingen van Obama was om de gevangenis in Guantanamo te sluiten. Het was een heel belangrijke beslissing voor de Amerikaanse politiek. Die beslissing heeft een ommekeer getoond in de Amerikaanse politiek en ik hoop dat die veranderingen zich ook op andere vlakken doorzetten.’

Inzetten op dialoog


Als Europa echt geïnteresseerd is in solidariteit met de Iraniërs, dan moet het inzetten op dialoog, vindt Ebadi. ‘Praten doe je niet alleen met je vrienden, maar vooral ook met je tegenstrevers. Hoe kan je hen anders overtuigen om van koers of mening te veranderen?’ Opvallen was het passionele pleidooi van Shirin Ebadi om naast de noodzakelijke dialoog van regering tot regereing, parallel ook meteen in te zetten op dialoog van parlement tot parlement én op dialoog onder middenveldorganisaties.
‘Er zijn meer dan 70 miljoen Iraniërs om mee te spreken. Waarom zou Europa dan alleen met de president en twee ministers spreken?’ In de rand maakt Ebadi zich overigns écht boos over het feit dat ze tijdens een Europees-Iraanse dialoog over mensenrechten in 2004 geen gehoor vond bij de Europese delegatie om ook haar stem te laten horen.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.