Slovaakse school verdedigt aparte klassen voor Romakinderen

Doordat de Romakinderen in aparte klassen zitten, krijgen ze meer aandacht en gaan hun resultaten erop vooruit, zegt Maria Cvancigerova, directrice van de lagere school in Sarisske Michalany.

Critici wijzen erop dat andere scholen met gemengde klassen ook resultaten boeken en dat segregatie geen oplossing is voor de problemen van Romakinderen.

De school in Sarisske Michalany kreeg begin deze maand van een Slovaakse rechter te horen dat de segregatie een vorm van discriminatie is en meteen moet worden gestopt. De uitspraak kwam er na jarenlange campagnes van internationale mensenrechtenorganisaties tegen de discriminatie van Romankinderen in Centraal-Europa. De geviseerde school is van plan tegen de beslissing in beroep te gaan.

Inclusief onderwijs

“Het vonnis is een belangrijk precedent in het stoppen van de wijdverspreide en illegale praktijk van segregatie in scholen”, zegt Stefan Ivanco van de Adviesraad voor Burger- en Mensenrechten, die de zaak voor de rechtbank bracht. “Inclusief onderwijs is de enige mogelijke aanpak voor scholen. Inclusief onderwijs in een diverse gemeenschap van studenten toont het kind niet alleen hoe het moet leren maar ook hoe het vriendelijk, tolerant, zorgzaam en verantwoordelijk moet zijn in een samenleving die fundamenteel divers is.”

Individuele aandacht

Van de 430 kinderen in de school in Sarisske Michalany is meer dan de helft Roma. Van de 22 klassen zijn er 12 met alleen maar Romakinderen.

Leerkrachten in de school zeggen dat de segregatie een succes is. “Het geeft ons de mogelijkheid om de kinderen individuele aandacht te geven en het tempo aan te passen aan hun capaciteiten”, zegt Margita Dorkova, die al twintig jaar les geeft aan Roma. “Er komen meer kinderen naar de les, minder kinderen haken af, en ze leren veel meer. Kinderen uit (Roma)kampen spreken vaak geen Slovaaks, ze hebben zelfs geen basishygiëne, en hun ouders besteden weinig aandacht aan hen. In een gemengde klas zijn ze gedoemd om te mislukken.”

Misdaad en geweld

De meeste Romakinderen komen uit arme gemeenschappen met chronische werkloosheid en lage scholing. In Slovakije wonen veel Roma in kampen die weinig meer dan sloppenwijken zijn waar misdaad en geweld welig tieren.

Cvancigerova zegt dat zowel Roma- als niet-Romaouders tegen gemengde klassen zijn. Een van de argumenten is ook dat gemengde klassen een negatief effect hebben op niet-Romakinderen.

Andere scholen stellen dat ter discussie. Gertruda Schurgerova, onderdirecteur in een lagere school in Medzev, zegt dat Romakinderen in gemengde klassen zelfs bij de beste leerlingen horen. “Ze passen zich snel aan en vinden het leuk om naar school te komen. Ze zien dat er andere manieren van leven zijn.”

Ook politici van meerderheid en oppositie verzetten zich tegen de segregatie in Sarisske Michalany. Maar ze geven toe dat er geen gemakkelijke oplossingen zijn voor de problemen met het onderwijs aan Romakinderen. Sommige politici stellen voor kleinere gemengde klassen te vormen waar Romakinderen extra aandacht kunnen krijgen, op voorwaarde dat dit niet ten koste gaat van niet-Romakinderen.