Sluiting Guantanamo verder af dan ooit

Eerder deze week besliste de Senaat dat geen middelen van het Pentagon gebruikt mogen worden om gevangen van Guantanamo naar de VS of Amerikaanse territoria te verplaatsen. Daarmee blijft het kamp zo goed als zeker tot september 2011 open.

Het Huis van Volksvertegenwoordigers keurde vorige week een gelijkaardige beslissing goed, en zal naar alle waarschijnlijkheid de versie van de Senaat goedkeuren. De Amerikaanse regering is het niet eens met de beslissing, maar de kans is klein de Obama zijn veto zal uitspreken.

Guantanamo telt momenteel nog 174 gevangenen – een pak minder dan het recordaantal van de zevenhonderd verdachten. Van die 174 zijn 90 gevangenen goedgekeurd voor repatriëring, vooral Jemenieten, en 36 anderen moeten berecht worden door federale rechtbanken. Maar vooral voor die laatste categorie komt zo’n proces nu in het gedrang.

De overblijvende 48 gevangen blijven in hechtenis zonder proces omdat het bewijs voor hun banden met terroristische groeperingen niet bruikbaar is in een rechtbank, omdat het bijvoorbeeld verkregen is door foltering, en omdat de regering ze niet wil vrijlaten.

Kritiek

“De stemming zal alleen de mensenrechtenreputatie van de VS verder eroderen en de mogelijkheden van de regering hinderen om de terrorismeverdachten te laten berechten”, zegt Vienna Colucci van Amnesty International (AI). “Deze wet zal de sluiting van de gevangenis op Guantanamo Bay effectief verhinderen, en een mensenrechtenschandaal verlengen. Nochtans zijn deskundigen op het vlak van nationale veiligheid het eens dat die sluiting essentieel om de inspanningen van de VS tegen het terrorisme te verbeteren.”

Ook Human Rights Watch (HRW) noemt de beslissing van de Senaat “een roekeloze en onverantwoordelijke aanval op de rechtstaat”, en ook de Amerikaanse burgerrechtenorganisatie ACLU is er niet over te spreken. “Als er geloofwaardig bewijsmateriaal bestaat tegen de gevangenen, moeten ze beschuldigd en berecht worden onder ons rechtssysteem”, zegt Laura Murphy van de ACLU. Ze wijst erop dat dat in de voorbije tien jaar met honderden terrorismeverdachten ook gebeurd is.

Obama zelf benadrukt dat hij blijft hopen Guantanamo te kunnen sluiten, omdat het volgens hem “waarschijnlijk het belangrijkste recruteringsargument” is voor Al Qaeda.