Sociale crisis even grote uitdaging als burgeroorlog

Colombia is al 40 jaar in de greep van extreem geweld, maar misschien staat
het land op de rand van een nog veel hevigere sociale explosie. Volgens de
Wereldbank is het percentage van de bevolking dat in armoede leeft, gestegen
van 49 procent in 1999 tot 64 procent nu. Dat betekent dat 27 miljoen
inwoners moeten rondkomen met niet meer dan een dollar per dag. 3,3 miljoen
Colombianen zitten zonder werk - het dubbele van het cijfer van 1998. 2,4
miljoen kinderen en jongeren gaan niet naar school - dat zijn er 400.000
meer dan vier jaar geleden. 18 procent van de scholieren in de steden geven
er de brui aan voor ze een diploma hebben; op het platteland loopt dat
cijfer op tot 30 procent. De overheid maar ook de burgers hebben die
angstwekkende evolutie de voorbije jaren ondergaan zonder er echt iets tegen
te ondernemen.

Uribe heeft alvast plannen om het beter te doen. Tijdens zijn vierjarige
ambtstermijn wil hij bijkomende scholen bouwen die plaats bieden aan 1,5
miljoen kinderen en jongeren. Aan de universiteiten wil hij voor 400.000
nieuwe studieplaatsen zorgen. Er komt ook meer geld voor goedkope
studieleningen. De kwaliteit van het onderwijs zal worden opgekrikt via een
systeem van permanente evaluatie door docenten en leerkrachten.

Nog ambitieuzer wordt de aanpak van de werkloosheid: die wil Uribe
terugdringen van 20 naar 10 procent. Daarvoor moet een economisch beleid
zorgen dat de export aanzwengelt en de bouwnijverheid en kleine en
middelgrote bedrijven steunt, en daardoor tot macro-economische stabiliteit
leidt.

De toekomstige president hoopt die plannen te financieren met nieuwe
kredieten van de Wereldbank, met de royalty’s die het land ontvangt van
buitenlandse bedrijven die op Colombiaans grondgebied olievoorraden en
andere natuurlijke rijkdommen ontginnen, en met de winst die de bestrijding
van de corruptie oplevert.

Maar die sociale politiek zal geen vruchten dragen als Uribe zich laat
afleiden door de strijd tegen het geweld en niet tegelijk werk maakt van een
gezond economisch beleid en diepergaande, structurele hervormingen,
waarschuwt professor Luis Valencia, een politicoloog van de Nationale
Universiteit die ook aan enkele private hogescholen doceert. Volgens
Valencia moet de nieuwe president onder meer de ‘s lands instellingen
hervormen en de buitenlandse schuld heronderhandelen. Aan het IMF zal Uribe
daarbij een moeilijke klant krijgen. De instelling wil dat de
overheidsuitgaven in toom worden gehouden om het economisch herstel niet in
gevaar te brengen en de overheidsschuld - die nu al 40 procent van de
begroting opslorpt- niet verder te laten aangroeien. Maar zowel om de strijd
tegen de rebellen op te voeren als voor een betere sociale politiek zal
Uribe meer geld nodig hebben dan zijn voorganger.