Sociale onrust in Latijns-Amerika

Vorige week zijn ongeveer twee miljoen mensen op straat gekomen in La Paz om te protesteren tegen het voorstel om de overheidszetel van La Paz naar Sucre te verplaatsen. Deze historisch manifestatie werd deze week beantwoord met een tegenbetoging in Sucre. Volgens de organisatoren daagden er 200.000 betogers op om de terugkeer van de effectieve macht naar Sucre te eisen.
In 1899 werd de uitvoerende en wetgevende macht van Sucre naar La Paz overgeplaatst. Sucre bleef de grondwettelijke hoofdstad en behield de rechterlijke macht. Bovendien is de stad tot vandaag het hoofdkwartier van de Constituerende Vergadering.

Vredesvoorstel

Jaime Barrón, voorzitter van Commissie voor de terugkeer van de hoofdstad van Sucre, zei tijdens zijn toespraak op de protestmars dat het voorstel om de macht te verplaatsen naar Sucre een ‘vredesvoorstel’ is. ‘Sucre herstellen in zijn oude glorie zal een evenwichtige ontwikkeling garanderen van enkele departementen -waaronder Chuquisaca- die sinds jaren gemarginaliseerd en uitgesloten zijn’, aldus Barrón. Toch neemt de man ook andere woorden in de mond en spreekt hij van ‘een dreigende confrontatie van geweld tussen broeders’.
De president van Bolivia, Aymara indiaan Evo Morales, kiest de kant van La Paz, waar hij zijn grootste aanhang heeft en vraagt zijn partijafgevaardigden in de Constitutionele Vergadering om de kwestie niet te behandelen.

Oproerpolitie

In Mexico liep een demonstratie van de APPO, de Volksassemblee van Oaxaca die bestaat uit meer dan driehonderd sociale organisaties, uit de hand nadat de oproerpolitie met veel geweld de manifestanten uit elkaar sloeg. Bijna veertig actievoerders werden opgepakt en enkele zijn er erg aan toe na mishandeling op het politiekantoor.
De bevolking van Oaxaca is ongeveer even arm als de Palestijnen in de Bezette Gebieden. Dat zorgt voor sociale spanningen die vorig jaar tot ontlading kwamen. De opstand van 2006 begon als een lerarenstaking. Later sloten honderden andere organisaties zich bij de protesten aan. De onrust en de hardhandige aanpak ervan kostte aan een tiental mensen het leven. 370 betogers raakten gewond, 350 werden opgepakt. Zeven APPO-leden zitten nog altijd vast, de overige arrestanten werden vrijgelaten na een beslissing van de deelstaatregering om geen klachten in te dienen.
Bij het recente protest vernam de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch dat de politieagenten mensen van bussen trokken en uit auto’s sleurden om hen daarna op het politiekantoor te lijf te gaan. We erkennen dat de staat van Oaxaca de plicht heeft om manifestanten die de wet overtreden te vervolgen”, zegt José Miguel Vivanco van Human Rights Watch, “maar politieagenten hebben ook de plicht om de basisrechten van gevangenen te respecteren tijdens de uitvoering van hun taak”.

Peru

In Peru vielen er drie doden tijdens protesten in de straten van Lima. De Peruvianen stellen het beleid van president Garciá sterk in vraag. Ze nemen het niet langer dat ze in hun koopkracht niets merken van de bloeiende economie van het land.
‘Duizenden mensen protesteren omdat ze in hun dagelijkse leven niets merken van de bloeiende economie. Er sijpelt geen welvaart door naar de werkende klasse’, zegt Víctor Gorriti Candela, hoofd van de Algemene Confederatie van Peruviaanse Werkers. ‘De onlusten zullen blijven zolang de economische rijkdom van het land niet beter verdeeld wordt.’
President Garciá lijkt niet te luisteren naar de oproep van zijn burgers. Hij minimaliseerde de sociale crisis door de schuld van de stakingen te leggen bij ‘een kleine groep’. Daarna strooide hij nog meer zout in de wonde toen hij stakers, die halfweg juli een plaatselijke luchthaven bestormden en een treinstation bezetten, ‘radicaal, suïcidaal en gek’ noemde.
De Peruaanse overheid beweert dat Peru tegen 2011 drie miljoen minder armen zal tellen. Maar experts verwerpen die gegevens al zijnde ‘statistische handigheidjes’ en zelfs ‘manipulatie’.

Hommeles

In Venezuela volgen arbeiders, ingenieurs, experts en politici het nationalisatiebeleid van president Chávez met argusogen. De spanningen rond het nationale oliebedrijf Petróleos de Venezuela nemen toe. Rafael Ramírez, minister van Energie en leider van het bedrijf, ligt onder vuur wegens corruptie.
Petróleos de Venezuela zorgt voor bijna de helft van de totale overheidsinkomsten en driekwart van de exportopbrengsten van Venezuela. Als er binnen dat bedrijf hommeles is, dan is dat tot diep in het beleid te voelen. Minister Ramírez mag zich komen verantwoorden voor het parlement naar aanleiding van corruptiebeschuldigingen tegen enkele kaderleden uit zijn bedrijf. Ramírez
Naast de corruptieschandalen kampt Petróleos de Venezuela met productieproblemen, kent het bedrijf een financiële achteruitgang en laait ook het arbeidersprotest hoog op. De vakbonden plannen deze week acties over heel het land. In het verleden bleek al dat de olievakbonden lang en hard actie kunnen voeren tegen het beleid van Chávez dat vooral op onde arme onderlaag van de bevolking gericht is, en minder op de traditioneel sterkere industrie-arbeiders.