"Spaanse regering katapulteert ons eeuwen terug in de tijd"

Het gaat onder andere om een aanpassing aan de abortuswet, die sinds juli 2010 van kracht is. De Spaanse minister van Justitie wil de tijdspanne voor legale abortus wettelijk wijzigen en de toestemming van de ouders voor meisjes van 16 en 17 jaar verplicht maken. Daarnaast wil de minister van Gezondheid het gebruik van de “morning-afterpil” aan banden leggen. Sinds 2009 is die in Spanje vrij te krijgen bij de apotheek.

“De fundamentele rechten van vrouwen liggen onder vuur”, stelt Teresa Pineda, woordvoerder van Marea Violeta, een platform van vrouwenrechtenorganisaties dat ontstond in de zuidelijke stad Málaga. “Een vrouw die abortus wil plegen, vindt wel een manier. Het voorstel van de regering zal opnieuw leiden tot levensgevaarlijke ingrepen.”

Ideologisch

De huidige abortuswet van 2010 vereist geen ouderlijke toestemming voor meisjes van 16 en 17 jaar. Hun ouders moeten wel op de hoogte zijn, behalve als de meisjes daardoor het slachtoffer kunnen worden van huislijk geweld, bedreigingen, dwang of mishandeling. Abortus mag tot de veertiende week van zwangerschap. Maar de hervorming leunt opnieuw aan bij de vorige wet uit 1985 waarbij vrouwen een rechtvaardiging moesten geven.

De voorzitter van de Spaanse federatie van pro-life-verenigingen, Alicia Latorre, is fel gekant tegen elke wettelijke regeling. “Abortus is zo wreed dat geen enkel ontwikkeld land dit als een optie mag overwegen.” Haar federatie is dan ook blij met de geplande hervorming van de regering.

In een radio-interview vorige week woensdag zei de ondervoorzitter van de socialistische partij, Elena Valenciano, dat ” de hervormingen waaronder die van de abortuswet ons 30 jaar – of zelfs verschillende eeuwen – terugkatapulteren in de tijd. Daardoor wordt de Spaanse samenleving nog ouderwetser dan ze al is, alleen maar door de ideologie van de regering.”

Geregistreerd partnerschap

De regering wil ook de wet op het homohuwelijk uit 2005 aanpassen. “Dat zou een enorme vergissing zijn”, vindt Beatriz Gimeno, de gewezen directeur van de Federatie voor Holebi’s en Transseksuelen. Eerste minister Mariano Rajoy, die al twee maanden met een absolute meerderheid in het parlement regeert, heeft herhaaldelijk gezegd dat hij problemen heeft met de naam: het moet geregistreerd partnerschap zijn in plaats van huwelijk.

Gimeno waarschuwt voor een “situatie van ongelijkheid” tussen diegenen die al wettelijk getrouwd zijn en diegenen die zullen trouwen in de toekomst. Maar ook de “negatieve symboliek en sociale gevolgen” van de naamsverandering vindt ze een probleem. “Enkel fascistische regimes als dat van Franco hebben de burgerlijke status van families veranderd.”

Politiek gemotiveerd

De minister van Onderwijs plant nog om het vak “burgerlijke opvoeding” dat per decreet werd vastgelegd in 2006, te vervangen door een vak “burgerlijke en constitutionele opvoeding”. Hoofdstukken die bijvoorbeeld interpersoonlijke en seksuele relaties behandelen, zullen dan verdwijnen. De katholieke bisschoppen en sommige beroepsorganisaties juichen de beslissing toe.

Een brede waaier van critici stellen dat de aangekondigde hervormingen politiek gemotiveerd zijn: ze zijn bedoeld om de meest conservatieve lagen in de maatschappij gerust te stellen en tegelijk de aandacht weg te leiden van de felle economische crisis die Spanje teistert.