Splitsing

Twee nieuwsfeiten blijken minder sexy. Eén: de Belgische gezinnen zijn nog nooit zo rijk geweest. En twee: armoede is nog nooit zo precair geweest. Een maatschappelijke tweedeling die niemand lijkt te beroeren.
De Belgische gezinnen hebben nog nooit zo veel geld gehad, blijkt uit cijfers van de Nationale Bank. Het totale vermogen aan spaargeld en beleggingen in 2009 voor alle Belgen samen klokt af op 900 miljard euro. In 2008 was het bruto vermogen sterk gedaald, maar ondanks de economische crisis kwam in 2009 kwam er opnieuw heel wat geld bij.
Tegelijk stijgt de armoede in ons land, blijkt uit de jaarlijkse meting van de Armoedebarometer van Decenniumdoelen 2017. Bijna 15 procent zegt moeilijk rond te komen met hun inkomen. Meer dan een derde van de huurders zegt dat ze financieel moeite hebben om hun woning te verwarmen. En 17,8 procent kan zich geen week vakantie weg van huis veroorloven.
Deze tweedeling tussen rijk en arm wordt elk jaar getoond in de armoedejaarboeken van de Universteit Antwerpen. Tussen 1985 en 2007 verhoogde de koopkracht van de Belg met gemiddeld 32 procent, maar dat van de precaire inkomens slechts met 20 procent. Ondertussen bezitten de 20 procent rijksten in ons land maar liefst 43 procent van het totale inkomen. De 20 procent armsten geraken niet verder dan 5,1 procent. Bijna 15 procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Met andere woorden: alle indicatoren kleuren alarmerend rood.
We zijn niet het enige Europese land waar de opdeling van de maatschappij zich verder zet. Deze week trokken twee Nederlandse nieuwsberichten de aandacht. Zo heeft de top van bierconcern Heineken zichzelf een mooie opslag gegeven, ondanks protest van de vakbond FNV. Zo ziet de voorzitter zijn basissalaris in 2010 stijgen van 750.000 euro naar 950.000 euro. Dat is een fraaie loonsopslag van 26,6 procent.
In diezelfde week bereikten Nederlandse ondernemers en vakbonden een principe-akkoord voor een nieuwe CAO voor de schoonmaakbranche. Hiermee werd de langste staking in de Nederlandse schoonmaaksector sinds de jaren ‘30 geëindigd. Concreet wordt er de komende twee jaar ruim 90 miljoen euro in de lonen en andere verbeteringen in de arbeidsvoorwaarden van schoonmakers geïnvesteerd. De lonen van de 150.000 schoonmakers zullen er op twee jaar tijd stijgen met 2,75 procent. Noteer: deze loonopslag is haast 10 keer kleiner dan die van de top bij Heineken.
Verplaatsen we de focus naar herverdeling wereldwijd. De economische crisis slaat erg hard toe: volgens de Internationale Arbeidsorganisatie riskeren 200 miljoen werknemers door de crisis onder de armoedegrens te geraken. Geen loonsopslag à la Heineken dus. Het kan nog sprekender: David Beckham verdient iedere vijftien seconden het jaarinkomen van de gemiddelde Malawische burger.
Het zal wel dat de topman van Heineken beter weet hoe bier te brouwen dan zijn werknemers en dat David Beckham beter kan voetballen dan de gemiddelde voetbalsupporter. Maar deze mensen zijn niet zo goed om dergelijke perverse verschillen nog te vergoelijken. De verdeling zit grondig scheef. Rijkdom splitst de samenleving verder op in ‘haves’ en ‘have nots’. Een splitsing waarvoor de politiek ook eens een alarmbelprocedure mag voor inzetten.