Sri Lanka uit VN-Mensenrechtenraad gewipt

De Algemene Vergadering moest woensdag 15 zitjes opnieuw verdelen in de VN-Mensenrechtenraad. De Raad volgde in 2006 de verguisde VN-Mensenrechtencommissie op, die verstrikt was geraakt in interne contradicties en elke geloofwaardigheid had verloren.
Er waren 19 kandidaten voor de 15 zitjes, waaronder 11 landen die al in de Raad zaten en kandidaat waren voor een tweede ambtstermijn van 3 jaar. Van die landen is dus alleen Sri Lanka er niet in geslaagd zich opnieuw te laten verkiezen.

Campagne

Dat is voor een stuk het gevolg van een campagne door een twintigtal mensenrechtenorganisaties, die de VN-leden in een brief hadden gevraagd het mandaat van Sri Lanka niet te verlengen. Ze beschuldigen Colombo van honderden ontvoeringen en illegale executies in het gewapende conflict met de separatistische Tamilopstandelingen in het noorden van Sri Lanka.
De organisaties twijfelen naar eigen zeggen niet “aan de lange en gruwelijke lijst van wreedzaamheden” begaan door de Tamils, maar vinden dat geen rechtvaardiging voor het “stijgende aantal” mensenrechtenschendingen door de regeringstroepen. “Landen met een dergelijk niveau van mensenrechtenschendingen willen alleen verkozen raken om te beletten dat deze internationaal onder de loep worden genomen”, zo stond in brief.
“Sri Lanka heeft een lange staat van dienst inzake marteling en ontvoeringen”, zei Steve Crawshaw van Human Rights Watch na de stemming. “Zulke regeringen horen niet thuis in het belangrijkste mensenrechtenorgaan van de wereld.” Volgens Morton Halperin van de Amerikaanse denktank Open Society Institute zorgt de niet-verkiezing ervoor dat de Raad “een meer progressief en doeltreffend instrument ter verdediging van de mensenrechten” kan worden.
Ondanks kritiek van mensenrechtenorganisaties raakten enkele andere landen met een bedenkelijke reputatie wel verkozen. In de Aziatische landen groep werd bijvoorbeeld Pakistan verkozen en in de Afrikaanse groep Gabon en Zambia. “Pakistan heeft beterschap beloofd”, zei Crawshaw. “Wel, we zullen zien.”

Spanje valt uit de boot

In de Europese landengroep waren er drie kandidaten voor twee beschikbare plaatsen. Frankrijk en Engeland werden herverkozen, Spanje dat net één stem minder haalde dan Engeland viel uit de boot. De andere landen die verkozen raakten zijn Argentinië, Bahrein, Brazilië, Ghana, Japan, Zuid-Korea en Oekraïne.
De Verenigde Staten blijven de Mensenrechtenraad boycotten en stelden zich dus ook deze keer niet kandidaat. De VS verwijten de Raad dat hij zich eenzijdig fixeert op Israël, en te weinig aandacht heeft voor bijvoorbeeld de situatie in Zimbabwe, Noord-Korea, Iran, Wit-Rusland en Cuba.