Sri Lanka zou model kunnen worden voor corruptievrije heropbouw

Peter Eigen, de voorzitter van TI, waarschuwt dat een groot deel van de
middelen die ter beschikking zullen worden gesteld van Sri Lanka in de
zakken van politici en andere machthebbers ter plaatse dreigen te belanden.
TI zegt dat 70 procent van de buitenlandse hulp die Sri Lanka sinds de
onafhankelijkheid heeft ontvangen, nooit de beoogde doelgroepen heeft
bereikt. Dat zou blijken uit recente onthullingen op Sri Lanka. De
Sri-Lankaanse regering en Tamil-rebellen onderhandelen momenteel over een
definitief einde van de burgeroorlog die in 1983 uitbrak op het
Zuid-Aziatische eiland. Japan, de Aziatische Ontwikkelingsbank, de VS,
Noorwegen en de EU hebben samen al ongeveer twee miljard dollar toegezegd
voor de heropbouw van de oorlogsgebieden in het noorden en het oosten van
het eiland en voor de hervestiging van zowat een miljoen mensen die hun
huizen hebben moeten verlaten.

TI-voorzitter Eigen vindt dat de Srilankaanse regering zich moeten
engageren het geld dat ze krijgt ook werkelijk tot de laatste dollar te
besteden aan armoedebestrijding, aan vitale infrastructuurprojecten en aan
de verbetering van de gezondheidszorg en het onderwijs. Colombo moet
daartoe een sluitend systeem uitwerken om verantwoording af te leggen over
het geld dat binnenstroomt, en moet ook transparante
uitbestedingsprocedures opstellen. Maar ook de internationale gemeenschap
moet volledig transparant zijn in haar hulpprocedures, stelt Eigen.

Als de Srilankaanse regering en de internationale gemeenschap zich niet aan
die regels houden, zal de hulp niet veel uithalen en wordt de Srilankaanse
bevolking de grote verliezer van het hele gebeuren - zij moeten
uiteindelijk immers het geld terugbetalen dat hun regering uitgeleend
krijgt om de heropbouw te financieren. Bovendien kunnen de eerste aanzetten
tot corruptie ook de vredesonderhandelingen zelf doen ontsporen.

Volgens Transparency International moeten de donoren dringend leren uit de
problemen die zijn opgedoken bij de heropbouw van andere oorlogsgebieden.
In Bosnië is corruptie bijvoorbeeld nog altijd een groot probleem.

Transparancy International heeft een hele reeks aanbevelingen paraat die
dergelijke ontsporingen kunnen helpen voorkomen. Internationale donoren
moeten volledige klaarheid scheppen over de verlening van hulp en het
toezeggen van leningen - alle gegevens daarover moeten publiek worden
gemaakt. Regeringen en andere instanties die middelen ter beschikking
krijgen, moeten daar verantwoording over afleggen en moeten de besteding
ervan ook transparant maken. Alle betrokken partijen zouden een verklaring
moeten afleggen dat corruptie niet zal getolereerd worden. En er moet een
onafhankelijke controle georganiseerd worden van de bestedingen - bij
voorkeur door plaatselijke burgergroepen.

Bij hun voorbereiding van de heropbouw in Irak slaan de Verenigde Staten
alvast een aantal van die aanbevelingen in de wind. Vooral het feit dat
Washington de voorkeur lijkt te geven aan ondernemers uit de VS en uit
andere landen van de anti-Saddam-coalitie heeft al voor ongenoegen gezorgd.