Steeds meer Vietnamese bloggers opgepakt

Op vijftien juni werd Vietnamees blogger Dinh Nhat Uy gearresteerd voor het publiceren van subversieve boodschappen. Het was de derde arrestatie van een bekend blogger in evenveel  weken. De arrestatie komt twee dagen na die van Pham Viet Dao, een schrijver en blogger die ervan verdacht wordt artikel 258 van het Vietnamese strafwetboek te hebben gebroken. Dat artikel stelt dat democratische vrijheid niet gebruikt mag worden om een inbreuk te begaan op de rechten van andere burgers, organisaties of het staatsapparaat. Reporters Without Borders noemt het artikel vaag en een gemakkelijk instrument om kritische bloggers de mond te snoeren. Dao was tot 2007 hoofd van een dienst bij het Vietnamese cultuurministerie en werd voor zijn arrestatie al meermaals ondervraagd door de politie.

Arrestaties volgen elkaar op

De teller van arrestaties van bloggers in 2013 staat op dit moment op vijfendertig – nu al evenveel als doorheen het hele vorige jaar.  De snelle opeenvolging van arrestaties komt er na een richtlijn die eerste minister Nguyen Tan Dung in september vorig jaar uitgaf. Die richtlijn bevat de opdracht om blogs die de regering als reactionair bestempelen hard aan te pakken.

Dinh Nhat Uy’s broer, Dinh Nguyen Kha, werd in oktober 2012 gearresteerd en eind mei tot acht jaar gevangenisstraf en drie extra jaren huisarrest veroordeeld. Volgens een Vietnamese nieuwsbron werd Kha veroordeeld wegens banden met de groep ‘Tuoi tre yeu nuoc’ (‘Patriottische Jeugd’ in het Nederlands) en het verspreiden van strooibriefjes waarin kritiek geuit wordt op de relaties tussen de Vietnamese en Chinese regering.

Afkeer van Chinese koers

Volgens commentatoren leeft bij een deel van de bevolking een afkeer van de houding die de Vietnamese regering heeft tegenover China. Zo zegt een voormalig adviseur van de Vietnamese premier in The New York Times dat de huidige regering zich “overgedienstig aan de Chinese regering” gedraagt. Volgens de adviseur mist het land door haar focus op een “achterhaald en vaag socialistisch economisch beleid” de kans om haar economisch en politiek model te vernieuwen. De vergelijking met China die de regering voor zichzelf maakt, klopt volgens de auteur niet omdat de Chinese economie niet meer op socialistische maar kapitalistische basis is gebouwd.

De kritiek van bloggers zoals Kha richt zich vooral op de houding van de Communistische Partij tegenover de agressieve politiek die China in de Zuid-Chinese Zee voert. Zowel China als Vietnam maken aanspraak op de gebieden rond de Paracel-eilanden en de Spratly-eilandengroep. Die gebieden worden vaak genoemd in verband met het vermoeden van aanwezige olie- en aardgasreserves, al wordt die informatie vanuit de US Energy Information Administration (EIA) tegengesproken. Volgens die organisatie bevinden de grootste grondstofreserves zich vooral in de onbetwiste gebieden rond de eilandengroepen.

Vertrouwen in premier onder druk

Begin juni overleefde premier Nguyen Tan Dung nog een eerste vertrouwensstemming. Die kwam er na kritiek op aanhoudende corruptie. Eerder dit jaar had een groep van tweeënzeventig intellectuelen en voormalige regeringsleden bovendien een alternatieve grondwet voorgesteld. Het voorstel werd gesteund door verschillende leden van de regerende Communistische Partij en werd door bijna 15.000 mensen ondertekend. De premier overleefde de stemming in het parlement, maar kon niet voorkomen dat de twijfel over hem of zijn beleid toch duidelijk aan het licht kwam.