Steeds meer weerstand tegen blokkade van Cuba

Elk jaar krijgt de resolutie voor een stopzetting van het embargo meer
steun. Van de 185 leden van de Algemene Vergadering hebben er zich dit jaar
maar vier onthouden en drie - de VS, Israël en de
Marshalleilanden tegengestemd. Tijdens de zitting drukten
vertegenwoordigers van veel landen hun ernstige bezorgdheid uit over de
Amerikaanse blokkade tegen Cuba, die volgens hen in strijd is met het
internationaal recht en een inbreuk vormt op de soevereiniteit van Cuba. De
nieuwe resolutie beschuldigt de VS ervan de doelstellingen en principes
van het Handvest van de VN te schenden. Sichan Siv, VS-vertegenwoordiger
bij de Economische en Sociaal Commissie van de VN, is het daar niet mee
eens. Het embargo tegen Cuba is een zuiver bilaterale politieke
aangelegenheid. De Algemene Vergadering hoeft haar kostbare tijd daar niet
aan te verspillen, aldus Siv.

Volgens Ricardo Alarcon de Quesada, voorzitter van het Cubaanse parlement,
heeft de resolutie van dit jaar een bijzondere betekenis, omdat ze niet
alleen de steun geniet van bijna alle VN-lidstaten maar ook van de
meerderheid van de Amerikaanse bevolking. Vele burgerbewegingen en
invloedrijke zakengroepen uit de VS pleiten inderdaad voor de opheffing van
de blokkade en het hervatten van normale economische activiteiten met Cuba.
US Engage, een samenwerkingsverband van ruim 670 kleine en grote
ondernemingen, landbouwgroepen en handelsverenigingen, lanceert regelmatig
een oproep om de sancties op te heffen of te milderen.

Vooral de Amerikaanse boeren en grote bedrijven die landbouwproducten
produceren en uitvoeren zijn bijzonder actief. Twee jaar geleden besliste
het Amerikaanse congres voedsel uit het embargo te halen, maar het verbood
wel de openbare en privé-financiering van voedselexport naar Cuba, waardoor
Havana contant moet betalen voor die goederen. De voorbije elf maanden
heeft Cuba 712.000 ton landbouwproducten in de VS gekocht. Die handel heeft
de belangstelling van de Amerikaanse voedselindustrie voor Cuba
aangewakkerd. Vertegenwoordigers van de sector dringen dan ook aan op
wetten die de banken in de VS zouden toestaan handelstransacties met Cuba
te financieren. Maar op dit moment geldt nog altijd een aantal Amerikaanse
wetten die andere landen sterk afraden handel te drijven met Cuba.

Zo drukte de Deense vertegenwoordiger in naam van de Europese Unie zijn
bezorgdheid uit over de extraterritoriale gevolgen van de Helms-Burtonwet
uit 1996. Die geeft de VS het recht landen te bestraffen die handel drijven
met Cuba. De wet Torricelli uit 1992 verbiedt vrachtschepen uit derde
landen om aan te leggen in havens in de VS wanneer zij de laatste zes
maanden ook Cuba hebben aangedaan.

Volgens de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Cariben had
Cuba het in 2001 bijzonder zwaar te verduren door de wereldwijde
economische flauwte, de gevolgen van de aanslagen van 11 september, de
zwakke suikerproductie en het embargo daar nog eens bovenop. Na de orkaan
Michelle in november 2001 zocht Cuba contact met zeventien Amerikaanse
bedrijven omdat het dringend medicijnen wilde kopen. Slechts acht bedrijven
reageerden. Vier wilden niets aanbieden en één stelde dat het geen
toelating had van de VS-regering. In principe vallen medicijnen niet onder
het embargo, maar door de blokkade heerst er een sfeer van onzekerheid die
vele ondernemers ontmoedigt om zaken te doen met Cuba of het land zelfs
maar te bezoeken.

In de VS discussiëren verschillende beleidsmakers intussen of een embargo
wel een geschikt instrument is voor de realisatie van doelstellingen op het
vlak van het buitenlands beleid. De Cuba-werkgroep, die bestaat uit veertig
parlementairen van zowel de Republikeinen als de Democraten, heeft een plan
met negen punten voorgesteld om het embargo af te zwakken en bilaterale
handel met en reizen naar Cuba te bevorderen. Maar het plan gaat voorlopig
nog een aantal punten uit de weg. Zo dringt het niet aan op rechtstreekse
Amerikaanse investeringen, diplomatieke relaties of buitenlandse hulp.

Mithre J.