"Steeds meer willekeurige aanhoudingen in Cuba"

Sinds Raúl Castro in 2006 het roer overnam van zijn broer Fidel, begon de Cubaanse regering met economische hervormingen die meer ruimte laten voor privé-initiatief. Maar de mensenrechtensituatie is niet veranderd, zegt Human Rights Watch. Onder Raúl Castro blijven de “repressieve wettelijke en institutionele structuren even sterk aanwezig.”
Vorig jaar werden wel meer dan veertig politieke gevangenen vrijgelaten. Dat is was het directe gevolg van de hongerstaking van dissident Orlando Zapata Tamayo. Die overleed op 23 februari 2010 na een hongerstaking van 85 dagen.

Human Rights Watch is niet onder de indruk van de vrijlatingen. “Nog veel meer journalisten, mensenrechtenverdedigers en dissidenten blijven achter de tralies, en de regering maakt steeds meer gebruik van korte, willekeurige aanhoudingen om zijn critici te straffen.”
De Cubaanse Commissie voor Mensenrechten en Nationale Verzoening telde van januari tot september 2010 meer dan 1220 willekeurige aanhoudingen. Dat is bijna een verviervoudiging ten opzichte van het volledige jaar 2007.

Bij hun aanhouding krijgen arrestanten niet te horen waarom ze worden opgepakt. De veiligheidsdiensten dreigen met langere opsluiting als ze blijven deelnemen aan activiteiten die kritisch zijn voor de regering. Van 23 tot 25 februari 2010 werden zo meer dan honderd mensen vastgehouden om te vermijden dat ze zouden deelnemen aan herdenkingsdiensten voor Orlando Zapata Tamayo.

Nog tientallen gevangenen

Human Rights Watch zegt dat nog er nog “tientallen politieke gevangenen” zijn op Cuba. De organisatie verwijst onder meer naar de lijst die de Damas de Blanco (Vrouwen in het Wit) in oktober 2010 bekendmaakten. Daarop staan de namen van 113 gevangenen die om politieke redenen zouden vastzitten. De Damas de Blanco vormen een gerespecteerde Cubaanse mensenrechtenorganisatie die uit de vrouwen, moeders en dochters van politieke gevangenen bestaat. Volgens de vrouwen is de kans groot dat er nog meer politieke gevangenen zijn aangezien Havana geen binnen- of buitenlandse waarnemers toelaat in de gevangenissen.

Andere mensenrechtenschendingen die Human Rights Watch op Cuba signaleert, zijn onder meer het staatsmonopolie in de media, de reisbeperkingen, de scheiding van families en de weigering om mensenrechtengroepen te erkennen. Conclusie: “Cuba blijft het enige land in Latijns-Amerika dat zowat alle vormen van politieke dissidentie onderdrukt.”

Hongerstaking

Orlando Zapata Tamayo maakte deel uit van de groep van 75 dissidenten die in 2003 tot straffen van 6 tot 28 jaar werden veroordeeld op beschuldiging van samenzwering met Washington. Met zijn hongerstaking wilde hij protesteren tegen de onmenselijke omstandigheden waarin hij werd vastgehouden.

Na Zapata’s dood ging een andere dissident, Guillermo Fariñas, in hongerstaking. Hij eiste de vrijlating van zieke politieke gevangenen. Hij beëindigde zijn hongerstaking na 135 dagen als gevolg van een akkoord tussen leiders van de katholieke kerk in Cuba en de regering om de 52 dissidenten van de zogeheten Groep van 75 vrij te laten.