Straffeloosheid voedt geweld tegen vrouwen

In dezelfde periode werden ook ruim 6.000 gevallen van verkrachting gemeld, blijkt uit de officiële statistieken in Guatemala. Mensenrechtenorganisaties maken zich grote zorgen over het geweld tegen vrouwen en het klimaat van straffeloosheid waarin de moorden plaatsvinden.
“Een vrouw vermoorden is in Guatemala ongeveer hetzelfde als een vlieg doodslaan”, zegt activist Hilda Morales. “Er wordt geen enkel belang gehecht aan het oplossen van zo’n zaak. Daardoor worden daders aangemoedigd door te gaan met mishandelen, verkrachten en moorden. Ze weten dat ze toch niet vervolgd zullen worden.”
Uit een rapport van Coodinadora 25 de Noviembre, een overkoepend orgaan van dertig lokale vrouwenorganisaties, blijkt dat de afgelopen dertig jaar maar 2 procent van de geweldszaken tegen vrouwen werd opgelost.
Hoewel het verarmde Centraal-Amerikaanse land internationale conventies ondertekend heeft wetgeving kent die gericht is op de bescherming van vrouwen, ontbreekt het aan wil om de mensenrechten te respecteren, zegt Coordinadora 25 de Noviembre.
Morales, activist van het Netwerk Geen Geweld tegen Vrouwen, zegt dat huiselijk geweld en aanranding, de voorboden van de huidige golf van moorden op vrouwen, niet eens als misdrijf worden geclassificeerd.
Tot vorig jaar was er een wet van kracht die een verkrachter vrijsprak van juridische vervolging, als hij met zijn slachtoffer trouwde, zelfs al ging het om een meisje van slechts twaalf jaar oud. En pas aan het einde van de jaren negentig werden wetten geamendeerd die mannen toelieten hun vrouwen te verbieden buitenshuis te gaan werken.
Giovana Lemus, directeur van de Guatemalaanse Vrouwengroep (GGM), zegt dat geweld tegen vrouwen diepgeworteld is in het land. Van jongs af zouden ze leren dat geweld bij het huwelijk hoort.
Gebrek aan vertrouwen in het systeem is, samen met economische, sociale en emotionele afhankelijkheid waarin ze worden opgevoed, de reden dat vrouwen vaak geen aangifte doen van geweld.
In de eerste helft van 2007 werden 287 vrouwen vermoord, 10,5 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar, blijkt uit cijfers van de Guatemalaanse Mensenrechten Ombudsman. In totaal werden in die periode 2.857 moorden gepleegd, waarbij de meeste slachtoffers mannen waren die omkwamen door wapengeweld.
Hoewel de meeste slachtoffers mannen zijn, komen vrouwen vaker om door een ander soort geweld: ze worden eerst mishandeld en verkracht, en soms gemarteld. Hoewel geweld tegen vrouwen niets nieuws is in Guatemala, zegt Morales, nam de wreedheid ervan toe. De afgelopen jaren was er sprake van geweld dat volgens haar leek op de methodes die militairen gebruikten tijdens de burgeroorlog van 1960 tot 1996. “Militairen werden aangemoedigd om wreedheden te begaan, niet alleen seksueel misbruik maar ook verminking van vrouwen.”