Stroomtekorten voeden Iraaks ongenoegen

Nu de Amerikaanse bezetting al meer dan zeven jaar aan de gang is, moeten de Irakezen het nog altijd zonder betrouwbare elektriciteitvoorziening stellen. Dat geeft aanleiding tot protesten in dorpen en steden doorheen het land. “De grote problemen begonnen in 2003 met de bezetting van ons land”, vertelt de 61-jarige Hashim Mahdi in Bagdad. “De bezetters vernielden alle instellingen en infrastructuur van het land, ook de elektriciteitscentrales. Al meer dan zeven jaar verbetert er niets.”

Mahdi geeft net als andere Irakezen toe dat er problemen waren met de infrastructuur voor de Amerikaanse bezetting. Er was de oorlog met Iran en de bombardementen van de Amerikanen in de jaren negentig, waarbij de stroomcentrales het doelwit waren. Maar na die aanvallen kon het voormalige regime de elektriciteitsvoorziening herstellen.

De problemen sinds 2003 zijn vele malen erger. “Waarom heeft de regering nog geen werk gemaakt van de centrales? Ik denk dat de Amerikaanse opperbevelhebber in Irak de crisis heeft uitgebuit om druk te zetten op Iraakse politici”, aldus Mahdi. Hij wijst ook met beschuldigende vinger in de richting van lokale politici. “De ministers van Energie onder de bezetting waren onervaren en incompetent. Ze laten toe dat functionarissen het geld voor de import van generatoren en het herstel van netwerken in hun zakken steken.”

Dure brandstof

Dat de waterinfrastructuur en stroomvoorziening niet worden hersteld, heeft verwoestende gevolgen voor zowel boeren als stedelingen. Ahmed Jihad is 35 jaar en verkoopt generatoren in Bagdad. “Het probleem met de elektriciteit bestaat sinds de Amerikaanse invasie van Irak, maar ik hoop dat ik mensen kan helpen die het nu met een uur elektriciteit per dag moeten stellen. Maar door de stijgende brandstofprijzen zien we nu allemaal af.”

Een gemiddeld gezinsinkomen in Irak ligt tussen 200 en 300 dollar per maand. Van dat budget gaat gemiddeld 80 dollar naar de regering voor elektriciteit die er zelden is. De vele Irakezen die brandstof nodig hebben voor hun generatoren, kampen dan weer met andere problemen. “Je kan moeilijk brandstof in onze gebieden invoeren omwille van de controleposten aan de ingang van steden en buurten. De Iraakse veiligheidsdiensten maken het ons niet gemakkelijk door smeergeld te vragen. Bovendien is de brandstof niet zuiver en van slechte kwaliteit, wat de generatoren kapot maakt.”

Anderen klagen over de elektriciteitsprijs: “Onder Saddam kostte stroom een aalmoes”, hekelt Um Taha, een 30-jarige moeder van vier kinderen. “Maar met de komst van de Amerikanen kan niemand zich nog hun prijzen veroorloven.”

Heetste dag

Abdul Wahab is technisch ingenieur van het station dat de stroom verdeelt over het noordoosten van Bagdad. “Sinds de Amerikaanse bezetting hebben we geen reserveonderdelen voor het station. We zien geen intentie of oprechte inspanning om de verouderde uitrusting te herstellen of te moderniseren”, aldus Wahab. “De regering biedt alleen valse beloften.”

Voortdurende veiligheidsproblemen bemoeilijken ook de herstelwerken. “Onze onderhoudsploegen kunnen niet overal bij door bombardementen, verkeerschaos en betonnen muren, die veel straten afsluiten in Bagdad en andere steden”, legt hij uit.

14 juni was de heetste dag die ooit werd gemeten in Irak, met een maximumtemperatuur van 52 °C in Basra. De meeste Irakezen moesten die dag doorkomen zonder airconditioning, koelkast of ventilator. Twee mensen werden gedood door de politie in Basra, bij protesten in juni tegen de stroompannes. Het dodelijke incident en het protest dat nog de hele zomer aanhield, dwongen de Iraakse minister van Elektriciteit, Karim Waheed, tot ontslag op 21 juni.