Suriname wacht onrustig op proces van de eeuw

Suriname is al onrustig sinds een VN-tribunaal in september een oordeel velde over een aanslepend maritiem grensgeschil met buurland Guyana. De uitspraak geeft Guyana het leeuwendeel van een gebied voor de kust waar enorme voorraden gas en olie vermoed worden.
De Surinaamse oppositie verwijt de regering in Paramaribo dat ze een te zwak juridisch team in het veld heeft gestuurd tegen Guyana en daardoor de zaak heeft verloren. Na zo’n blunder kan de regering maar beter opstappen, vindt de oppositie.
Maar de onvrede onder de Surinaamse bevolking over de uitspraak lijkt inmiddels weer bekoeld. De regering is erin geslaagd de burgers te overtuigen dat er geen verhaal meer mogelijk is tegen de uitspraak.
Tussen de regering van Venetiaan en de grootste oppositiepartij, de  Nationale Democratische Partij (NDP) van Bouterse, blijft het stormen. Venetiaan verweet de NDP de voorbije dagen openlijk aan te sturen op chaos in het Nederlandstalige land met zijn 480.000 inwoners.
Volgens minister van Justitie en voormalig politiechef Chandrikapersad Santokhi is het personeel van alle gevangenissen in staat van paraatheid gebracht nadat zijn medewerkers plannen aan het licht brachten om overal in het land gevangenisopstanden te ontketenen. Santtokhi zegt over “harde bewijzen” te beschikken dat de NDP achter die plannen zit. Hij zou lijsten hebben met zware jongens die tijdens de opstanden bevrijd moesten worden; die zouden dan oproer zaaien en zo de regering destabiliseren.
Intussen heeft de regering het ook moeilijk met voormalige rebellen die het in de jaren 80 met steun uit het Westen opnamen tegen het militaire regime. Een groep arme veteranen die aan oorlogstrauma’s lijden, houdt al twee weken de tuin rond het presidentieel paleis in Paramaribo bezet. Ze eisen medische hulp, banen en een schadevergoeding. Venetiaan denkt dat de NDP ook achter die protesten zit, al gaat het om strijders die Bouterse ten val probeerden te brengen.
Ten slotte verdenkt de regering-Venetiaan Bouterse er ook van de hand te hebben in studentenprotesten tegen het hoge schoolgeld.
De NDP verwerpt alle beschuldigingen. Bouterse zegt dat hij een zondebok is die steeds opnieuw wordt opgevoerd om de aandacht af te leiden van de echte problemen: de stijgende prijzen van levensmiddelen en brandstof en de kost van onderwijs. “Ik zal niet verbaasd zijn als ze binnenkort zeggen dat we ook verantwoordelijk zijn voor de klimaatverandering”, schamperde Bouterse in de Surinaamse kranten.
Surinaamse regeringen zijn als de dood voor acties van de NDP. De partij wordt gedomineerd door de aanstichters van de staatsgreep van 1980, de moord op 15 dissenten in 1982 en een nieuwe coup in 1990.
Maar de NDP zit ook in nauwe schoentjes. Op 30 november moeten Bouterse en 24 voormalige regeringsleden en legerofficieren voor het gerecht verschijnen om zich te verantwoorden voor de moord op 15 tegenstanders van de militaire coup van 1980. De 15 dissidenten - journalisten, advocaten, academici, oud-militairen en een vakbondsleider – werden op 8 en 9 december 1982 gemarteld en geëxecuteerd in Fort Zeelandia, een koloniaal fort dat diende als hoofdkwartier van couppleger en opperbevelhebber Bouterse.