Swaziland zakt steeds dieper in de schulden

De meeste zakelijke crediteuren van de regering willen dat het geld gebruikt wordt om hen te betalen. Anderen vinden dat het geld naar het onderwijs moet. De enige universiteit in het land en de openbare scholen zijn gesloten wegens geldgebrek.

Eind mei was de regering onafhankelijke bedrijven 1,4 miljard lilangeni (139 miljoen euro) schuldig. Deze bedrijven vinden dat zij eerst hun geld moeten krijgen als de overheid eind augustus de eerste tranche van 800 miljoen lilangeni (79 miljoen euro) ontvangt.

De overige tranches zullen volgens de Zuid-Afrikaanse minister van Financiën, Pravin Gordhan, worden uitgekeerd in oktober en februari 2012.

Douane-unie

“Veel bedrijven sluiten omdat de overheid niet betaalt”, zegt Hezekiel Mabuza, vicevoorzitter van de Federation of the Swaziland Business Community (FESBC). “We hopen dat de regering de lening uit Zuid-Afrika gebruikt om ons te betalen, anders moeten er nog meer bedrijven stoppen.”

De FESBC heeft vijfhonderd kleine en middelgrote bedrijven als lid. Tot nu toe moesten vijftig bedrijven hun deuren sluiten wegens wanbetaling door de overheid. “Wat erger is, is dat we geen voorraad meer op krediet kunnen kopen bij Zuid-Afrikaanse leveranciers omdat we nog rekeningen hebben openstaan”, zegt Mabuza.

De problemen met de cash flow ontstonden in 2010, toen Swaziland 60 procent minder inkomsten dan gebruikelijk uit de Zuidelijk Afrikaanse Douane-unie kreeg. De regionale douane-unie draagt normaal gesproken voor meer dan de helft bij aan het nationale budget van Swaziland, maar de inkomsten daalden na de wereldwijde economische crisis.

Geen geld voor studiebeurzen

Ook het onderwijs in Swaziland is slachtoffer van het ernstige geldtekort. De heropening van de Universiteit van Swaziland (Uniswa), de enige universiteit in het land, is uitgesteld omdat de regering geen geld heeft voor de studiebeurzen die alle studenten aan de universiteit krijgen.

Sipho Vilakati, secretaris van de Uniswa, zegt dat het budget voor dit academische jaar 241 miljoen lilangeni (24 miljoen euro) is. De regering heeft nog niets uitgekeerd aan de universiteit, die vorige week weer met de eerste colleges had moeten beginnen na de zomervakantie.

De salarissen van het personeel zijn in de afgelopen maanden niet betaald. Openbare scholen zijn ook nog gesloten omdat de overheid het schoolgeld voor wezen en kwetsbare kinderen en voor andere kinderen die onder het Gratis Basisonderwijsprogramma (FPEP), nog niet heeft betaald.

Aids

Niet alleen het onderwijs lijdt onder het geldgebrek. Het netwerk People Living with HIV/AIDS wil dat het geld besteed wordt aan gezondheidszorg, in het bijzonder aan de aankoop van antiretrovirale medicijnen en (thuis)zorg voor mensen die besmet zijn met het hiv-virus.

Sinds het nieuws over de lening bekend werd op 3 augustus, hult de regering van Swaziland zich echter in stilzwijgen over de besteding van het geld. In plaats daarvan prees premier Barnabas Sibusiso Dlamini koning Mswati III voor het verkrijgen van de lening. Dat leidde tot woede bij progressieve groepen die er bij de Zuid-Afrikaanse regering op aangedrongen hebben de lening niet te verstrekken, om het land zo onder druk te zetten te democratiseren. Swaziland is een monarchie en politieke partijen hebben weinig inbreng.

Ook het Congres van de Zuid-Afrikaanse Vakbonden is woedend over de lening. Woordvoerder Patrick Craven zegt dat arbeiders teleurgesteld zijn over de onduidelijk voorwaarden die aan de lening zijn gekoppeld.

IMF

Als er geen voorwaarden worden gesteld op het gebied van democratische hervormingen, zal Swaziland Zuid-Afrika geld blijven vragen, zegt Vincent Ncongwane, algemeen secretaris van de Federatie van Arbeid in Swaziland. “Deze lening zal ons niet helpen, als de mazen in de wet niet gedicht worden.”

Swaziland vroeg Zuid-Afrika om een lening nadat de Afrikaanse Ontwikkelingsbank weigerde een krediet te verstrekken van 1,2 miljard lilangeni (119 miljoen euro). De bank weigerde omdat Swaziland niet voldeed aan de aanbevelingen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF).

Het IMF adviseerde de regering van Swaziland om de salarissen van ambtenaren met 4,5 procent te verlagen en die van politici met 10 procent. De overheid zou daarmee jaarlijks 240 miljoen lilangeni (17 miljoen euro) uitsparen. Na protesten van vakbonden, zag de regering echter af van de loonsverlaging.

Een hogeresolutiefoto is beschikbaar op: http://ipsnews.net/pictures/Uniswa.jpg