Taliban steeds sterker

Op maandag 15 december raakten drie Belgische militairen betrokken bij een raketaanval op de luchthaven van Kandahar toen een projectiel in de basis, meer bepaald in de Belgische logementszone, terechtkwam. De aanwezigheid van opstandelingen zo dicht bij de grote militaire basis van Kandahar is opnieuw een teken van de sterkte van de opstand.
De voorbije weken toonden die opstandelingen ook dat ze niet alleen op Afghaans grondgebied kunnen toeslaan waar ze willen, maar ook dat ze op Pakistaans grondgebied tot grootschalige en doeltreffende acties in staat zijn: vorige zaterdag (13 december) vernielde een commando elf vrachtwagens en dertien containers bestemd voor Afghanistan in een depot in de Pakistaanse grensstad Peshawar. Eerder vorige week werden in de Port World terminal in dezelfde stad 106 voertuigen in lichterlaaie gezet door driehonderd strijders.

Aanvallen gebagatelliseerd

Het Amerikaanse leger bagatelliseert de incidenten. Volgens woordvoerder Rumi Nielsen-Green in Kaboel was het geweld ‘militair gezien onbelangrijk’. Maar analisten zijn het hier niet mee eens. Als de aanslagen blijven duren, komen de plannen van de Navo en de VS in Afghanistan in gevaar.
Volgens de Pakistaanse defensieanalist Ikram Sehgal zullen aanslagen op de bevoorradingscentra grote problemen opleveren: ‘Het afsnijden van de bevoorradingslijnen zal de troepen verstikken’.

Taliban machtiger en onbevreesder

Volgens Rahimullah Yusufzai, redacteur van de Pakistaanse Engelstalige krant The News tonen de recente aanvallen aan dat ‘de taliban steeds meer bewoond gebied binnentrekken. Ze worden steeds machtiger en zijn niet bang. Het toont ook aan hoe zwak de overheid is, ze kan niemand beschermen.’
In 2002 en 2003 waren er volgens Ahmed Rashid, de auteur van ‘Descent into chaos’, goede kansen om Aghanistan uit de vicieuze cirkels van geweld en oorlog te lichten en op weg te zetten naar echte sociale en economische ontwikkeling. Rachid ziet twee clusters van verklaringen waarom Afghanistan en buurland Pakistan in de wanhopige chaos van vandaag zijn terechtgekomen.

Geen natie-opbouw

Eén: de neoconservatieve ideologie van Rumsfeld, Wolfowitz, Cheney en andere cruciale beslissers in Washington. Die ideologie ging er van uit dat de VS de taak hadden om schurkenregimes uit de weg te ruimen, maar niet om de langdurige en kostelijke verantwoordelijkheid van natie-opbouw op te nemen.
Om de noodzakelijke orde in het “nieuwe” Afghanistan te verzekeren, deden ze een beroep op krijgsheren -waardoor de centrale staat niet in staat was te functioneren, de mensen vervreemd werden van Kaboel en de internationale gemeenschap én de Taliban een perfect propagandawapen in handen gespeeld kregen.
De voornaamste reden waarom Afghanen in 1995 de komst van de Taliban verwelkomden, was immers om af te geraken van uitgerekend deze krijgsheren en hun brutale en egoïstische mores.

Irak slorpte aandacht op

Twee: De obsessie van Washington met Irak. Rashid stelt, op basis van interviews en documenten, dat de VS de jacht op Al Qaeda kopstukken de facto opgaven in maart 2002. Toen werden Arabisch en Perzisch sprekende Special Operation Forces teruggetrokken uit Afghanistan om te trainen voor Irak en werden de spionagesatellieten geheroriënteerd van Afghanistan naar Irak.
Gevolg: er werden géén bruikbare inlichtingen verzameld in de zuidelijke provincies Kandahar, Uruzgan, Helmand en Nimroz (waar de opstand nu het ergst is), en ook niet aan de andere kant van de grens in Quetta (waar de Taliban openlijk hun nieuwe hoofdkwartier vstigden). Dat alles bleek toen de Navo de ISAF-controle overnam eind 2005.
Deze twee basisredenen worden versterkt en gecompliceerd door het feit dat de VS absoluut nood hadden aan generaal Musharraf in Pakistan om hun War on Terror verder te zetten. Musharraf op zijn beurt versterkte die afhankelijkheid door niét op te treden tegen de Taliban, Al Qaeda, Centraal-Aziatische militanten en de veertig Pakistaanse extremistische groepen die gemene zaak met hen maakten.