Terugkeer Sandinisten rijt oude wonden open

“Hemeltje lief, zeg me dat het een nachtmerrie is. De mensen die mijn familie hebben vermoord zijn terug aan de macht”. Rosa Marina Cuadra laat haar emoties de vrije loop op een lokale televisieomroep. Ze woont in de noordelijke provincie Jinotega, die het tijdens de burgeroorlog bijzonder zwaar te verduren had.

Een militant van het Sandinistisch Front voor Nationale Bevrijding (FSLN), Isaias Rodríguez probeert op de radio de gemoederen te bedaren. “Alsjeblief, laten we allemaal kalm blijven. Het is niet nodig om oude wonden open te rijten. De regering van “comandante” Daniel Ortega heeft gezegd dat ze alle Nicaraguanen wil respecteren en dat er geen oorlog of confiscaties meer komen. Geef ze een kans”.

Een officieel resultaat op basis van 40 procent getelde stemmen geeft Ortega 40 procent, Eduardo Montealegre van de Nicaraguaanse Liberale Alliantie 33 procent en José Rizo van de Constitutionele Liberale Partij 20 procent van de stemmen. De cijfers van twee onafhankelijke waarnemingsorganisaties laten ongeveer dezelfde uitslag zien. Volgens de nieuwe kieswet moet Ortega 40 procent halen of 35 procent met een voorsprong van meer dan 5 procent op zijn naaste rivaal, om in de eerste ronde verkozen te raken.

Terwijl de Sandinistische aanhang in rood en zwart een feestviert op straat en oude protestliederen ten beste brengt, tonen de verslagen kandidaten van de verdeelde rechterzijde zich als slechte verliezers. Ze weigeren hun nederlaag te erkennen voordat ook de stemmen op het platteland zijn geteld, waar de Sandinisten minder sterk staan.

“Het resultaat vraagt een tweede ronde”, verklaarde Montealegre, de kandidaat die de steun had van de Verenigde Staten en zich beroept op eigen onderzoek en dat van “serieuze organisaties”. Alleen de waarnemers uit Washington maken gewag van “onregelmatigheden”. Voor de waarnemers van het Carter Center, de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) en de Europese Unie verliepen de verkiezingen zuiver en transparant.

Zowel aan de linker- als aan de rechterzijde van het politieke spectrum klinken waarschuwingen om de politieke strijdbijl niet opnieuw op te graven. De volgende president moet dringend een “nationale dialoog” tussen de partijen op gang brengen, meent analist Carlos Tunnerman. “De mensen zijn onderzeker en niemand weet precies hoe de toekomst er zal uitzien met het FSLN aan de macht. De angst bestaat dat het verleden zich zal herhalen”.

De zestigjarige Ortega kwam in 1979 voor het eerst aan de macht aan het hoofd van een revolutionaire junta die een einde maakte aan een veertigjarige dictatuur van de familie Somoza. In 1984 werd hij een eerste keer tot president verkozen, in het midden van een burgeroorlog tussen de Sandinisten en de door de VS gesteunde “contra’s”. Vijftigduizend mensen kwamen daarbij om het leven.

Voor de Verenigde Staten, die er alles aan hebben gedaan om Ortega van de macht te houden, is het resultaat niet langer een nare droom maar een vervelende realiteit. Washington vreest dat Ortega Nicaragua in het anti-Amerikaanse kamp van de Venezolaanse president Hugo Chavez en de Boliviaanse president Evo Morales zal binnenloodsen.