Thaise straatprotesten breiden uit

Het scenario lijkt een spiegeling van de gebeurtenissen in 2008, toen de rechtse, koningsgezinde oppositie de straat op trok om de toenmalige regering te destabiliseren. De “gele hemden”, zoals de betogers genoemd werden, dwongen in december het ontslag af van een regering die banden had met de voormalige eerste minister Thaksin Shinawatra. Die leeft buiten Thailand om een arrestatie op grond van corruptie te vermijden.

Rode Hemden

Nu zijn het de “Rode Hemden”, pro-Thaksin betogers, die op straat komen. Ze eisen het ontslag van de coalitieregering onder leiding van eerste minister Abhisit Vejjajiva die sinds december aan de macht is. Ze beschuldigen de regering ervan via “illegale middelen” aan de macht gekomen te zijn en eisen nieuwe verkiezingen.
Abhisit heeft daar geen oren naar. Hij vermijdt de confrontatie door weg te blijven uit zijn ambtswoning, waar duizenden Rode Hemden zich verzameld hebben. Thaksin spreekt de betogers geregeld toe in videoboodschappen waarin hij ze oproept om de huidige regering ten val te brengen en “de democratie te herstellen”.
De voormalige premier neemt het niet alleen op tegen de Democratische Partij (DP) die de huidige regering leidt, maar ook tegen twee adviseurs van het koningshuis, die volgens Thaksin betrokken waren bij de militaire coup die hem van de macht verdreef in 2006. De beschuldigingen aan het adres van Prem Tinsulanonda en Surayud Chulanont vormen een nooitgeziene aanval op de Geheime Raad, een orgaan dat volgens de traditie boven de politiek staat.
“Het noemen van de twee geheime raadgevers toont dat het spel volgens nieuwe regels gespeeld wordt”, zegt Thitinan Pongsudhirak, een politicoloog aan de Chulalongkorn Universiteit in Bangkok. “Het is de eerste keer dat geheime raadgevers zo openlijk in het politieke spel gesleept worden. Het hele establishment wordt op die manier uitgedaagd. Dergelijke retoriek belooft woelige tijden.”
“We zullen meer van dat soort aanvallen zien, om de mensen te informeren over de echte verhalen achter de Thaise politiek”, zegt Jakrapob Penkair, één van de leiders van de Rode Hemden. “Ook de aristocratie is nu een doelwit, niet enkel de regering als een vermomde dictatuur. We plannen een lange campagne, en we willen dat de mensen goed gewapend zijn met deze kennis.”
Analisten vrezen dat de aanhoudende betogingen door de Rode Hemden ook de Gele Hemden opnieuw kunnen mobiliseren, en dat zo opnieuw straatgevechten kunnen uitbreken in Bangkok.