Timide toenadering tussen EU en VS in landbouwdossier

Het ontwerpvoorstel zal op 11 augustus worden voorgelegd op de
WHO-bijeenkomst in Genève waar vertegenwoordigers van de 146 lidstaten de
septembertop zullen voorbereiden.

Tijdens de miniconferentie in het Canadese Montreal hielden
tophandelsvertegenwoordigers van de VS en de EU informele discussies over
de onenigheden over de handel in landbouwproducten. Die meningsverschillen
dreigen in toenemende mate de huidige ronde van WHO-onderhandelingen te
laten ontsporen. De EU bood aan om de exportsubsidies op een aantal
‘gevoelige’ landbouwproducten te schrappen en haar handelsverstorende
interne subsidies met 60% te verminderen, als onderdeel van haar vorige
maand hervormd Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Tot verdere
tariefbeperkingen zou ze zo snel na de hervorming niet bereid zijn, en ze
wacht af wat de anderen als tegenvoorstel op tafel leggen. De VS van hun
kant zeiden te willen ingaan op EU-eisen om hun landbouwexportkredieten
terug te schroeven. Die kredieten werken zich volgens de EU even negatief
uit op de handel als de eigen exportsubsidies.

Na afloop van de bijeenkomst verklaarden deelnemers dat de gesprekken de
problemen klaarder hadden gesteld en dat verscheidene overheden hadden
aangegeven dat ze bereid waren om soepelere onderhandelingsposities in te
nemen. Ze gaven echter toe dat er geen doorbraken waren en dat een kloof
blijft bestaan in de standpunten over landbouw en andere essentiële
kwesties. EU-handelscommissaris Pascal Lamy zei dat hij geloofde dat er nog
op tijd een compromis uit de bus zou komen voor de top in Cancun. Zijn
collega Fischler zag voor de eerste keer WHO-leden hun grote
meningsverschillen beperken. Toegegeven, dit was geen doorbraak; het
waren eerder stappen in de goede richting. Het inzicht lijkt te overheersen
dat extreme, onrealistische standpunten nergens toe leiden, zei Fischler,
die andere WHO-leden opriep het EU-voorbeeld te volgen.

Niet-gouvernementele organisaties vinden de voorstellen van EU en VS niet
verregaand genoeg. De internationale hulporganisatie Oxfam stelt dat het
resultaat van Montreal nauwelijks tegemoetkomt aan de Ontwikkelingsagenda
die werd opgesteld op de vorige WHO-ministertop in Doha. Het zal blijkbaar
meer dan smeekbedes eisen om de VS en Europa hun oneerlijke
handelspraktijken te laten opgeven, zei Mark Fried van Oxfam
International. Dat Amerikanen en Europeanen elkaar beschuldigen, leidt
nergens toe. Ze dragen allebei schuld.

In een toespraak op 28 juli voor een handelsorganisatie in Washington riep
Fischler critici op om drie mythes over het Gemeenschappelijk
Landbouwbeleid van de EU te herbekijken. Hij verwierp de argumenten dat het
landbouwbeleid van de EU en de VS niet met elkaar in overeenstemming te
brengen zijn, dat de recente EU-landbouwhervorming te weinig en te laat
was en dat ze schadelijk is voor ontwikkelingslanden. De Britse
hulporganisatie wierp daarentegen op dat de Wereldbank en de Organisatie
voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling veel bewijzen leverden dat
het Europees beleid een belangrijke verstorende factor is op wereldmarkt.