"Toerisme bedreigt kust van Costa Rica"

Aan het rapport werd twee jaar gewerkt door de niet-gouvernementele organisatie Center for Responsible Travel (Crest) en de Amerikaanse Stanford-universiteit. Het wijst vooral op de ongecontroleerde groei van toeristische resorts en andere vormen van verblijfstoerisme aan de Costa Ricaanse kust.

Dat heeft onherstelbare schade toegebracht in de noordwestelijke provincie Guanacaste, zeggen milieuorganisaties. “Rijk worden gaat voor, men bekommert er zich niet om of er onderweg iemand sneuvelt”, zegt Gady Amit, voorzitter van de Costa Ricaanse milieuorganisatie Confraternidad Guanacasteca.

Het oprukkende toerisme bedreigt nu ook het schiereiland Osa, een van de 25 punten met de grootste biodiversiteit op de planeet en goed voor 2,5 procent van de totale natuurlijke rijkdom op aarde. “Het is een ongewone schat van biodiversiteit, een van de weinige die nog overblijft in de wereld”, zegt Crest-onderzoeker Margarita Penón.

Zeventien kamers per hotel

De wetenschappers die aan de studie hebben meegewerkt, roepen op om de toeristische ontwikkeling in Costa Rica opnieuw te bekijken, nu het nog kan. Maar het Costa Ricaanse Instituut voor Toerisme (ICT), een overheidsinstelling, is niet eens met de conclusies van de studie. ICT-topvrouw María Amalia Revelo stelt dat het toeristische model in Costa Rica al vijftien jaar gebaseerd is op “kleine verblijfsetablissementen, aangevuld met middelgrote hotels.” Costa Rica zit nog steeds aan een gemiddelde van zeventien kamers per hotel, zegt ze.

Revelo geeft toe dat er enkele grote hotels zijn langs de Pacifische kust, maar die zijn niet de norm, zegt ze, en bovendien “is groot geen synoniem van slecht.” Volgens haar is Costa Rica erin geslaagd beide hotelmodellen met elkaar te verzoenen.  

Milieuorganisaties en Crest zeggen dat het grootste probleem bij de vastgoedsector ligt, die enorme verkavelingen, golfterreinen en winkelcentra plant langs de kust. “De hotelsector zorgt tenminste nog voor werkgelegenheid, het residentieel toerisme niet zodra de bouwwerken afgelopen zijn.”

Watertekort

Crest voorspelt problemen zoals grondverschuivingen en drinkwatertekorten. Sommige dorpen hebben al waterproblemen als gevolg van het hoge verbruik door toeristen en de irrigatie van golfterreinen. Het dorp Sardinal, in Guanacaste, is een openlijke confrontatie met de regering aangegaan om zijn waterrechten te beschermen.

Op andere plaatsen, zoals in Tamarindo, heeft het residentieel toerisme de plaatselijke bevolking verdreven. “Er blijft niemand meer over, er zijn zelfs bijna geen ondernemers meer”, zegt Gady Amit. Door de toeristische boom zijn de vastgoedprijzen zo sterk gestegen dat de meeste Costa Ricanen ze niet meer kunnen betalen.

Ook de vervuiling van het zeewater neemt toe. “De mensen baden in pure stront”, zegt Amit. Het strand van Tamarindo moest al verscheidene malen gesloten worden wegens te hoge concentraties uitwerpselen. De grote toeristische complexen beschikken niet over zuiveringsinstallaties, en als ze die wel hebben, gebruiken ze die nauwelijks omdat de onderhoudskosten hoog zijn.

De studie stelt vast dat de regelgeving en ruimtelijke ordening beperkt zijn in Costa Rica en dat er weinig coördinatie is tussen de 35 organismen die betrokken zijn bij de toekenning van vergunningen voor vastgoed- en toerismeprojecten.