Turkse media stoken nationalisme op

Met koppen als “Het vervloekte gezicht van de terreur”, “Misdaden tegen de menselijkheid” en “Ze zijn te ver gegaan” lieten de grote Turkse kranten niets aan onduidelijkheid over. “De PKK heeft zijn barbaarse gezicht laten zien”, schreef Zaman, de grootste krant van het land. Dat het anders kan, liet de socialistische krant BirGün zien, die kopte: “Vrede is de enige weg.”

Op 19 oktober kwamen 24 Turkse soldaten bij een aanval van de PKK, de Koerdische rebellenbeweging die strijdt voor afscheiding. Een dag eerder kwamen vijf militairen en drie burgers om bij een aanslag. Het leger heeft geantwoord met een grote militaire operatie en met bombardementen tot in Irak, waarbij tientallen Koerden zijn omgekomen.

Militaristisch

“De koppen en de artikelen laten een militaristische mentaliteit zien”, zegt Garen Aram Kampril van het Hrant Dinkstichting, vernoemd naar de Armeens-Turkse journalist die in 2007 werd vermoord. Kampril coördineert een project om de media te volgen en haatzaaien aan de kaak te stellen.

De meeste kranten kozen ervoor één zin uit de speech van President Abdullah Gül visueel te markeren, namelijk: “Onze wraak voor de aanvallen zal groot zijn.” “Dat is oorlogstaal”, zegt Kampril. De soldaten werden in alle kranten beschreven als “martelaren”, een woord met een religieuze connotatie, terwijl doden aan de Koerdische kant alleen maar “doden” werden genoemd. “Dit is bevooroordeelde taal. Ze worden neergezet als minder dan menselijk.”

Homogeen

Twee dagen na de aanslagen heeft de Turkse permier Recep Tayyip Erdogan afspraken gemaakt met de belangrijkste media, officieel om geen sensatienieuws te geven dat “het publiek aanzet tot geweld, paniek, chaos, haat of vijandschap”. Maar veel mensen denken dat er iets anders is besloten. Kampril: “Erdogan wil een homogene media. Hij wil één stem om te zorgen dat iedereen dezelfde mening krijgt.”

De aanslagen leidden in Turkije tot een golf van nationalisme in de vorm van grote demonstraties tegen de PKK. In het hele land riepen mensen om wraak. In acht steden werden kantoren vernield van de Partij voor Vrede en Democratie, die opkomt voor gelijke rechten voor Koerden, maar wordt gezien als spreekbuis van de PKK.