Van Durban tot Rio: multilaterale propaganda

Dirty Durban Deal

Volgens diplomaten was de VN-top in Durban een “historische prestatie”. Meer relevant is dat dit “succes” betekent dat men in feite ingestemd heeft om de wereld op een koers te zetten die tot ten minste 3,5 graden Celsius opwarming zal leiden, hoogstwaarschijnlijk veel meer. Wetenschappers kwamen eenvoudig tot de conclusie dat de Durban Deal gelijk staat met catastrofale klimaatverandering.

Enkel de EU engageert zich tot een soort opvolging van het Kyotoprotocol, wat er op neer komt dat iets meer dan 10 procent van de globale uitstoot verbonden blijft aan een bindend akkoord, dat dan nog veel te zwak is. De rest kan tot 2020 het koolstoffeestje verder zetten en moet dan in een niet nader bepaald bindend akkoord wandelen. Ondertussen blijft het geld voor adaptatie een sprookje dat zich baseert op functionerende koolstofmarkten.

Dat die niet werken werd al eerder in MO* aangehaald en bleek ook meteen na de top in Durban, toen de prijs voor een ton CO2 instortte tot onder de 7 euro per ton, in plaats van de 50 euro per ton die nodig is om enige verandering teweeg te brengen. Professor Patrick Bond vergeleek de deal met een zombie.

Het Rio+20 rookgordijn

Onder de radar gebeurde er iets soortgelijks met het akkoord dat in Rio de Janeiro bereikt moet worden. Tot 1 november 2011 mocht iedereen voorstellen doen, wat resulteerde in 6000 pagina’s tekst die voor drie vierde uit de civiele samenleving kwam. Die tekst werd vervolgens door een VN orgaan in een zero draft gegoten, die nu publiek werd gemaakt. Enig probleem: de samenvatting tot het document van 19 pagina’s gebeurde zeer selectief.

Leida Rijnhout, directeur van ANPED — Northern Alliance for Sustainability, de organiserende partner voor alle ngo’s die naar Rio zullen afzakken: ‘Het is een totaal gemiste kans van UNDESA (het VN-bureau dat de samenvatting gemaakt heeft) om al te beginnen met een veel te zwakke tekst. Het zal erg moeilijk worden om dit document alsnog naar een hoger niveau te tillen. Het onderhandelingsproces betekent meestal dat de tekst alleen maar afgezwakt wordt. ’ Zelfs de voormalig directeur van UNDESA, Tariq Banuri, is duidelijk in zijn commentaar op deze zero draft: ‘De civiele samenleving zal het niveau van de ambitie serieus moeten verhogen want die staat momenteel op absoluut bodemniveau’.

Leida Rijnhout vraagt zich af of er wel wereldleiders naar de Rio+20 conferentie zullen komen, als ze op voorhand al weten dat daar geen nieuw inspirerend verhaal uit gaat voortkomen. Uiteraard zullen de ngo’s er alles aan doen om de inzet en ambitie te verhogen, maar op dit moment lijken onderhandelaars daar doof voor.

People’s Summit

Meer hoopgevend is dan ook het parallelle proces naast het officiële discours, dat steeds meer vorm krijgt in de People’s Summit. Naast de civiele samenleving kijken ook steeds meer wetenschappers naar de oplossingen die daar geformuleerd worden, omdat ze nu eenmaal meer steek houden dan oude wijn in nieuwe zakken steken.

Een globale coalitie van 23 ngo’s en universiteiten die sterk aanwezig zal zijn in die People’s Summit is bijvoorbeeld het vier jaar durende EJOLT-project (Environmental Justice Organisations, Liabilities and Trade). Als wetenschap en civiele samenleving aan één kar trekken en ook de media hun aandacht verschuiven van de multilaterale propaganda naar een meer democratisch proces met échte oplossingen dan is er misschien nog hoop dat regeringsleiders zullen volgen.

De wereld heeft geen nood aan een door machtspolitiek afgedwongen multilateraal akkoord dat een rookgordijn opzet, het heeft nood aan échte oplossingen.

Nick Meynen is communicatie- en beleidsmedewerker bij ANPED

Cartoon: www.globecartoon.com