Veiligheidsraad beslist over lot van Westelijke Sahara

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties stemt
morgen (dinsdag) over een plan dat een einde moet maken aan het conflict in
de Westelijke Sahara. Het Amerikaanse plan is te nemen of te laten, want het
mandaat van MINURSO, de VN-missie die toekijkt op het staakt-het-vuren in de
Westelijke Sahara, loopt morgen af. In Marokko wordt het Amerikaanse plan
beschouwd als een overwinning omdat het mineraalrijke gebied Marokkaans
wordt. Het Polisario Front, dat al 28 jaar vecht voor onafhankelijkheid,
stelt dat het plan de regio opnieuw in vuur en vlam zal zetten.


Het voorstel is van de hand van James Baker, de Amerikaanse ex-minister van
Buitenlandse Zaken, die optreedt als de speciale gezant van de VN voor de
Sahara. Het opvallendste kenmerk van het ontwerp, dat vorige week
circuleerde, is dat er geen sprake meer is van een referendum voor de
Sahrawi’s, de bevolking van de Westelijke Sahara. Toen de VN in 1991 een
staakt-het-vuren bedongen, kreeg het Polisario de belofte dat de Sahrawi’s
zich in een referendum zouden mogen uitspreken over onafhankelijkheid.
Marokko bleef een referendum weigeren, en sindsdien is de patstelling over
de Westelijke Sahara compleet. Het mandaat van MINURSO (United Nations
Mission for the Referendum in Western Sahara) loopt eind deze maand af.

Wat staat er dan wel in het Amerikaanse vredesplan? De Westelijke Sahara
wordt Marokkaans grondgebied maar met een substantiële autonomie. Dat
betekent: een eigen uitvoerende macht en een parlement dat de controle
krijgt over Belastingen, Veiligheid, Onderwijs, Handel, Mijnbouw, Visserij
en Infrastructuur. Defensie, Buitenlandse Zaken en Monetair Beleid worden
materies die Rabat controleert.

Het nieuwe plan geniet de steun van Frankrijk en Groot-Brittannië. Als de
Veiligheidsraad het aanneemt, zal het aan de strijdende partijen worden
voorgelegd op een niet-onderhandelbare basis. Bovendien legt Baker zijn
mandaat als speciale gezant mee in de weegschaal. Als de Veiligheidsraad het
plan afschiet, stapt Baker op. Het Amerikaanse plan kent een Russische
tegenhanger dat uitgaat van een opdeling van de Westelijke Sahara, waarbij
Marokko een deel krijgt en de rest onafhankelijk wordt.

Het Polisario aanvaardt geen vredesregeling buiten een referendum en dreigt
ermee de wapens opnieuw op te nemen. Bakers dreigement om op te stappen
lijkt sterk op chantage en legt onaanvaardbaar veel druk op de
internationale gemeenschap, zegt Mohamed Seddati, de vertegenwoordiger van
het Polisario in Europa. De mentoren van het autonomieplan dragen niet bij
tot een duurzame vrede in Noord-Afrika. Hun pogingen zullen de spanning
alleen maar opdrijven, waardoor de situatie op elk moment weer zal kunnen
afglijden naar een oorlog.

Rabat daarentegen is erg opgetogen over het voorstel. Het Amerikaanse
voorstel is een duidelijke overwinning voor Marokko, dat de voorbije jaren
een tactvolle diplomatie heeft gehanteerd voor zijn aanspraken op de
Sahara, schrijft Hamid Abrachi in de regeringsgezinde krant Haraka.
Al-Ittihad al-Ichtiraki, de spreekbuis van de socialistische
regeringspartij, schreef in zijn zondageditie dat het nieuwe project een
overwinning is die bezegeld werd tijdens het bezoek van koning Mohammed VI
aan de VS vorige week. Het plan werd onthuld kort na de ontmoeting van de
Marokkaanse koning met de Amerikaanse president George Bush in Washington en
VN-baas Kofi Annan in New York. Mohammed VI herhaalde dat hij een verdeling
van de Sahara categoriek weigert. Een opdeling was één van de opties die
Annan in februari aan de Veiligheidsraad voorlegde.

De Amerikaanse regering toonde veel begrip voor de Marokkaanse bezorgdheid
om de Sahara onder zijn gezag te houden, verklaart een bron uit de
entourage van Mohammed VI aan IPS. De VS zien Marokko als een belangrijke
bondgenoot in Noord-Afrika en een schild tegen het opkomende islamisme in
Algerije.

Ahmed Hassan, journalist bij het weekblad Al-Ousboua, maakt een
gelijkaardige analyse: De pro-Morokkaanse oplossing voor het dispuut over
de Sahara is een beloning voor het westersgezinde beleid van Marokko en in
het bijzonder voor de onvoorwaardelijke steun aan de Amerikaanse oorlog
tegen de terreur.

De Westelijke Sahara is een klein stuk woestijn rijk aan mineralen, dat
grenst aan Marokko, Algerije en Mauritanië. Het conflict begon in 1975 toen
Marokko het gebied bezette en de vorige koloniale macht, Spanje, verdreef.
Het Polisario (een Spaans acroniem voor Frente Popular para la Liberation
del Sagiat Al-Hamra y Rio de Oro) startte een oorlog tegen Marokko en
Mauritanië. Mauritanië werd in 1979 verslagen maar de oorlog tegen Marokko
duurde tot het staakt-het-vuren, onderhandeld door de Verenigde Naties, in
1991.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.